ალტერნატიული ენერგია
შვედეთში მსოფლიოში უდიდესი ხის ქარის ტურბინა წარადგინეს

სამხრეთ-დასავლეთ შვედეთში მსოფლიოში უდიდესი ხის ქარის ტურბინის პრეზენტაცია გაიმართა.პროექტი შვედურ კომპანია Modvion-ს ეკუთვნის. ხის, მოდულარული ტურბინის კოშკი, რომელიც Vestas V90-2.0 MW ტურბინითაა აღჭურვილი, 7 სექციად, 28 მოდულით აშენდა. ცენტრალური კვანძის საერთო სიმაღლე 105 მეტრია.ხის მოდულები ლამინირებული ვინირის ხისგანაა დამზადებული და დაფარულია სქელი და წყალგაუმტარი საღებავით.კომპანიის თქმით, ხეს უკეთესი სიმტკიცე-წონის თანაფარდობა აქვს, ვიდრე იმ ფოლადის ტიპებს, რომლებიც ქარის ტურბინების კოშკურებისთვის გამოიყენება. მისი მოდულარული კონსტრუქციის გამო, ტრანსპორტირება გამარტივებულია და შესაძლებელია მისი გადაზიდვა სტანდარტულ გზებზე სტანდარტული სატვირთო მანქანების გამოყენებით.კომპანიის თქმით, კიდევ ერთი სარგებელი არის ის, რომ ხის კოშკურებზე გადასვლისას ნახშირბადის გამონაბოლქვი მცირდება - რაც წარმოების დროს გამოიყოფა. ამასთან, თავად გამოყენებული მასალა ინახავს ნახშირბადს.კომპანიის განმარტებით, ანძების საშუალო სიმაღლე სავარაუდოდ, 2027 წლისთვის 160-170 მეტრს მიაღწევს, მაღალი ტურბინები კი უფრო ეფექტურია ქარის ენერგიის გამომუშავებაში.შემდეგი ნაბიჯი ტექნოლოგიის 6+მგვტ და ყველაზე მაღალი სიმძლავრის ტურბინებამდე მიტანაა."ბიზნესპარტნიორი"

"კვლევა აჩვენებს, რამდენი ავტობუსი და რა წარმადობის ელექტროლაიზერი იქნება საჭირო ბათუმისთვის"

კვლევის დასრულების შემდეგ გვექნება ზუსტი სურათი, რამდენი ავტობუსი იქნება საჭირო და რა წარმადობის ელექტროლაიზერი იქნება საჭირო ბათუმისთვის - ამის შესახებ საქართველოს ნავთობისა და გაზის კორპორაციის დირექტორი აცხადებს.გიორგი ჩიქოვანმა ბათუმში მწვანე წყალბადის საწარმოს განთავსების საკითხზე შეხვედრა გამართა.„საქართველოს ნავთობისა და გაზის კორპორაცია ბათუმის მერიასთან და გერმანიის განვითარების ბანკთან ერთად ახორციელებს წყალბადის პროექტს, რომელიც ითვალისწინებს მზის სადგურისა და ელექტროლაიზერის მშენებლობას, წყალბადის წარმოებას და ბათუმის მუნიციპალური ტრანსპორტის, ავტობუსების აღჭურვას.განვიხილეთ ისეთი საკითხები, როგორიცაა ტერიტორიის შერჩევა, სადაც განთავსდება ელექტროლაიზერი, რომელიც აწარმოებს წყალბადს და ასევე, ავტობუსების სადგური, სადაც ეს ავტობუსები დაიტენება.ყველაზე ოპტიმალური ინდუსტრიული ზონის ტერიტორიაა, სადაც უკვე აშენებულია რამდენიმე საწყობი, საწარმოები. კვლევის დასრულების შემდეგ გვექნება ზუსტი სურათი, რამდენი ავტობუსი იქნება საჭირო და რა ზომისა და წარმადობის ელექტროლაიზერი იქნება საჭირო ბათუმისთვის“ - ამბობს ნავთობისა და გაზის კორპორაციის ხელმძღვანელი გიორგი ჩიქოვანი.

ბათუმის ინდუსტრიულ ზონაში მწვანე წყალბადის საწარმო აშენდება

მწვანე წყალბადის საწარმო ბათუმის ინდუსტრიულ ზონაში აშენდება. საქართველოს ნავთობისა და გაზის კორპორაციის ცნობით, პროექტში ჩართული მხარეების მონაწილეობით, ტერიტორიაზე განთავსდება წყალბადის საწარმო, ე. წ. ელექტროლაიზერი. ასევე შედგენილია მწვანე წყალბადზე მომუშავე საავტობუსე მარშრუტები.მწვანე წყალბადის საწარმოს განთავსების საკითხზე ნავთობისა და გაზის კორპორაციის ხელმძღვანელმა გიორგი ჩიქოვანმა აჭარის რეგიონში შეხვედრა გამართა.შეხვედრაში მონაწილეობდნენ ბათუმის მერი არჩილ ჩიქოვანი, გერმანიის განვითარების ბანკის (KfW) ენერგეტიკის სექტორის დირექტორი ბოდო შმიულინგი და კორპორაციაში შექმნილი მწვანე ენერგიის საიმპლემენტაციო ჯგუფის წევრები.შეხვედრაზე მწვანე წყალბადის საწარმოს მშენებლობისა და მწვანე ენერგიის გამოყენებასთან დაკავშირებული სხვადასხვა ტექნიკური, ინფრასტრუქტურული და იურიდიული საკითხი განიხილეს.შეხვედრის შემდეგ, გიორგი ჩიქოვანი ბათუმის ინდუსტრიულ ზონას ეწვია, სადაც მომავალში, მწვანე წყალბადის საწარმო, ასევე, ავტობუსების სატუმბი და წყალბადის შემნახველი სადგურები განთავსდება.

ენერგოეფექტურობისა და ალტერნატიული ენერგიის გადამწყვეტი როლი ტყეებზე ზეწოლის შემსუბუქებაში

ტყეები, რომლებსაც ხშირად ჩვენი პლანეტის ფილტვებსაც უწოდებენ, მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ ეკოლოგიური ბალანსის, ბიომრავალფეროვნებისა და კლიმატის რეგულირებაში. თუმცა, ისინი განიცდიან მზარდ ზეწოლას ადამიანის საქმიანობის გამო, მათ შორისაა ტყეების ჩეხვა, რომელიც გამოწვეულია ისეთი რესურსებზე გაზრდილი მოთხოვნით, როგორიცაა ხე-ტყე და სასოფლო-სამეურნეო სავარგული. ტყეებზე ზეწოლის ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი  ენერგიის სწრაფად მზარდი მოთხოვნილება, განსაკუთრებით იმ რეგიონებში, სადაც ტრადიციული და არაეფექტური ენერგიის წყაროები ხელს უწყობს გარემოს დეგრადაციას. წინამდებარე სტატია მიმოიხილავს, თუ როგორ შეიძლება ენერგოეფექტურობამ და ენერგიის ალტერნატიულმა წყაროებმა შეამსუბუქონ ზეწოლა ტყეებზე, შეარბილონ არამდგრადი ენერგეტიკული პრაქტიკის უარყოფითი შედეგები და ხელი შუწყონ მდგრად ეკონომიკურ და სოციალურ განვითარებას, განსაკუთრებით - მოწყვლად და პერიფერიულ რეგიონებში.ტყემსოფლიოში ტყის ფართობი 4.1 მილიარდ ჰექტარს შეადგენს, ანუ ხმელეთის დაახლოებით ნახევარს. მერქნის მსოფლიო მარაგი 360 მილიარდ კუბ. მ.-ს აღწევს, ხოლო წლიური მატება 3 200 მილიონ კუბ. მ.-ს. ტყე ანტარქტიდის გარდა ყველა კონტინენტზეა გავრცელებული. წარსულში დედამიწაზე ტყეები გავრცელებული იყო უფრო დიდ ფართობზე, რომელთა ნაწილი შემდგომში სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებმა, მზარდმა ქალაქებმა და სამრეწველო კომპლექსებმა დაიკავეს. FAO-ის მონაცემებით 1963 წელს ტყეებს დედამიწაზე 4229,2 მილიონი ჰექტარი ეკავათ, თუმცა 1990 წლის მონაცემით 788,2 მილიონით შემცირდა და ყოველწლიურად 11 მილიონი ჰექტარით მცირდება.ტყე დედამიწის ეკოლოგიურ სისტემათა მთლიანი კომპლექსისთვის გლობალური და სასიცოცხლო ფაქტორია. იგი ცოცხალი ნივთიერების ერთ-ერთი პლანეტური აკუმულატორია, რომელიც ბიოსფეროში მთელ რიგ ქიმიურ ელემენტებსა და წყალს აკავებს, აქტიურად ურთიერთქმედებს ტროპოსფეროსთან და განსაზღვრავს ჟანგბადისა და ნახშირბადის ბალანსის დონეს. ბიოსფეროში ჟანგბადის 60%-ზე მეტს ხმელეთის მცენარეულობა და მისი მთავარი კომპონენტი – ტყე – გამოყოფს. ერთი ჰექტარი შერეული ტყე წელიწადში ატმოსფეროდან შთანთქავს 13-17 ტონა ნახშირორჟანგს და გამოყოფს 10-15 ტონა ჟანგბადს.ტყეს მრავალი ფუნქცია აქვს: ტყე მზის ენერგიის მძლავრი აკუმულატორია. ის არსებით გავლენას ახდენს კლიმატის ფორმირებაზე, ბუნებაში წყლის წრებრუნვაზე, ატმოსფეროში აირგაცვლაზე და ამგვარად, ქმნის ადამიანისათვის საჭირო პირობებს. ამ წრებრუნვის საწყისს წარმოადგენს ფოტოსინთეზის პროცესი, რომლის დროსაც გამოიყოფა ჟანგბადი. თუ 30-50-იან წლებში პლანეტის ჟანგბადის ბალანსის შევსებაზე ტყეზე მოდიოდა მხოლოდ 30%, ახლა ტყე გამოყოფს ბიოლოგიურად აქტიური ჟანგბადის 60%-ს, დანარჩენს კი ზღვებისა და ოკეანეების პლანქტონი და მინდვრებისა და ბაღების კულტურული მცენარეულობა იძლევა. ტყის ჟანგბადი ხარისხობრივად განსხვავდება ზღვებისა და ოკეანეების ჟანგბადისაგან იმით, რომ გაჯერებულია უარყოფითი იონებით. ეს მნიშვნელოვნად ადიდებს ტყის ბიოლოგიურ თვისებებს, რადგან დამტკიცებულია უარყოფითი იონიზაციის კეთილმყოფელი გავლენა ადამიანის ორგანიზმზე. ტყის ჟანგბადის იონიზაცია 2-3-ჯერ უფრო მეტია ზღვის და 5-10-ჯერ ქალაქის ატმოსფეროს ჟანგბადის იონიზაციაზე.ტყე ასუფთავებს ჰაერს მტვრისაგან. ერთი ჰექტარი ტყე წლის განმავლობაში 50-70 ტონა მტვერს ფილტრავს, შესაბამისად საქართველოს ტყეები მთლიანად – 135-190 მლნ. ტონამდე ჰაერს ასუფთავებს. ტყე არეგულირებს თოვლის დნობის ინტენსივობას, მნიშვნელოვნად ამცირებს ჰაერის მოძრაობის სისწრაფეს, იცავს სასარგებლო ფაუნასა და მიკროორგანიზმებს. ტყის მრავალი მცენარე გამოყოფს ფოტონციდებს, რომლებიც თრგუნავენ დამაავადებელ ორგანიზმებს და ამით აჯანსაღებენ გარემოს. ტყე მძლავრი სანიტარულ-ჰიგიენური ფაქტორია, რომელიც უზრუნველყოფს ადამიანის სიცოცხლესა და ჯანმრთელობას.მეტად მნიშვნელოვანია ტყის წყალდაცვითი ფუნქცია. ის ხელს უწყობს მდინარეებისა და წყლის სხვა რესურსების (ტბები, წყაროები და სხვა) წყლით ნორმალურ და თანაბარ მომარაგებას, აფერხებს წყალდიდობებს, უზრუნველყოფს წყლის ხარისხის ამაღლებას, იცავს მას გაჭუჭყიანებისაგან. არანაკლებ მნიშვნელოვანია ტყის როლი ნიადაგის ნაყოფიერების ამაღლებისა და წყლის და ქარისმიერი ეროზიისაგან დაცვის საქმეში. დაცვითი ტყის გაშენება მიეკუთვნება აქტიურ ღონისძიებებს, რომლებიც მიმართულია გვალვისა და ეროზიის მოვლენების წინააღმდეგ. ტყე იძლევა მრავალი სახის ძვირფას პროდუქტსა და ნედლეულს. ის არის მრავალფეროვანი ფაუნის ადგილსამყოფელი. დიდია ტყის რეკრეაციული და ტურისტული მნიშვნელობა.ტყე ერთ-ერთი ბიოლოგიური რესურსია, რომელსაც ახასიათებს აღდგენის უნარი. იგი ასრულებს პლანეტურ ბიოგეოქიმიურ ფუნქციას, მონაწილეობს მრავალფეროვანი ლანდშაფტის შექმნაში, აქვს ძალზე დიდი წყალშემნახავი, ნიადაგდაცვითი, კლიმატმარეგულირებელი და სანიტარულ-ჰიგიენური მნიშვნელობა. ამიტომ ტყის დაცვასა და მის რაციონალურად გამოყენებას უდიდესი ეკონომიკური და სასიცოცხლო მნიშვნელობა აქვს. ტყე მრავალრიცხოვანი რესურსის (მერქანი, ქერქი, ტოტები, ფოთოლი, ნაყოფი, თესლი, სოკო და სხვა) უმდიდრესი წყაროა. საქართველოს ტყესაქართველოს ტყე არის ქვეყნისთვის განსაკუთრებული ფასეულობის მქონე ბუნებრივი რესურსი, რომელიც საქართველოს ტერიტორიის დაახლოებით 40%-ს მოიცავს. მას უდიდესი ეროვნული, რეგიონალური და გლობალური მნიშვნელობა აქვს. ტყე არა მხოლოდ უნიკალური ბიომრავალფეროვნების შენარჩუნებას განაპირობებს, არამედ უზრუნველყოფს ქვეყნის მოსახლეობისთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობის პირდაპირი თუ არაპირდაპირი სარგებლისა და რესურსების უწყვეტ მიწოდებასაც, რაც, თავის მხრივ, უზრუნველყოფს ეკონომიკის სხვადასხვა დარგის ფუნქციონირებას, ადამიანების კეთილდღეობას, სიღარიბის აღმოფხვრას და ქვეყნის მდგრადი განვითარებისათვის ხელსაყრელი გარემოს შექმნას.საქართველოს  ტყის  95−98%  ბუნებრივი  წარმოშობისაა.  მისი  შემადგენლობა, აღნაგობა, ზრდა-განვითარება და სხვა მახასიათებლები განაპირობებს მდიდარ ბიომრავალფეროვნებას − საქართველოს ტყეში 400-მდე სახეობის ხე და ბუჩქი იზრდება. დენდროფლორის დიდი მრავალფეროვნების მაჩვენებელია ენდემური მერქნიანი მცენარეების სიმრავლე. მათ შორის საქართველოს ენდემია 61 სახეობა, ხოლო კავკასიისა – 43. საქართველოს ტყე ფაუნის მრავალი სახეობის საბინადრო ადგილი და სამიგრაციო დერეფანია და მათ გენეტიკური მრავალფეროვნების შენარჩუნებაში ეხმარება. საქართველო დედამიწის ბიოლოგიური თვალსაზრისით ერთ-ერთ ყველაზე მდიდარ რეგიონში მდებარეობს.  ბუნების დაცვის მსოფლიო ფონდის (WWF) მიერ განსაზღვრული 35 „პრიორიტეტული ადგილიდან“ ერთერთი კავკასიის რეგიონია. გარდა ამისა, ორგანიზაცია „საერთაშორისო კონსერვაციის“ მიერ განსაზღვრული 34 „ბიომრავალფეროვნების ცხელი წერტილიდან“ (ბიომრავალფეროვნებით გამორჩეული და  იმავდროულად სერიოზული საფრთხის ქვეშ მყოფი ტერიტორიებიდან) საქართველო შედის 2 „ბიომრავალფეროვნების ცხელ  წერტილში“ − კავკასიისა და ირან-ანატოლიის შემადგენლობაშისაქართველოს მთებში შემორჩენილი ტყის მასივები დედამიწის ზომიერ სარტყელში უკანასკნელი ხელუხლებელი ტყეებია, რაც მათ გლობალურ მნიშვნელობას განაპირობებს. ზეწოლა ტყეებზეროგორც შესავალში აღვნიშნეთ, საქართველოში, ისევე როგორც მთელს მსოფლიოში ტყეები უდიდეს ზეწოლას განიცდიან ადამიანთა საქმიანობის გამო, მათ შორისაა: ხის მერქნის არამდგრადი მოპოვება ენერგო-მოხმარების მიზნით: ხის მერქნის არამდგრადი მოპოვება სამშნებლო მიზნებით; ტყის გაჩეხვა სასოფლო-სამეურნეო სავარგულების მოპოვების მიზნით; ტყის არამერქნული რესურსების არამდგრადი მოპოვება; ტყის ხანძრები; კლიმატის ცვლილება და გარემოს დეგრადირება.  საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურისაფრთხეებიმოსალოდნელია, რომ სწრაფი და ეფექტური სახელმწიფო ღონისძიებების გატარების გარეშე, არსებული კრიზისი კიდევ უფრო გამწვავდება. ტყეების დეგრადაცია გამოიწვევს მომეტებულ მეწყრებს, წყალმოვარდნებს, ეროზიას და ა.შ. ეს არის პირდაპირი ეკონომიკური ზიანი რომელსაც დათვლა ესაჭიროება. მოხდება სოფლის მოსახლეობის მიგრაცია ქალაქებისკენ და საბოლოოდ რეგიონების მოსახლეობისგან დაცლა და სასოფლო სამეურნეო სავარგულებს მოწყვეტა, რაც ამ მოსახლეობას და საბოლოოდ ქვეყანას ეკონომიკურ პრობლემებს შეუქმნის გაიზრდება მოსახლეობის, განსაკუთრებით კი მისი მოწყვლადი ნაწილის, სათბობი რესურსის გარეშე დარჩენის რისკი. რეგიონებში წარმოიშვება ენერგეტიკული სიღარიბე, რომელიც მნიშვნელოვნად შეაფერხებს რეგიონების განვითარებას. პრობლემების შემდგომი გამწვავება მოსალოდნელია ძირითადად არაგაზიფიცირებულ რაიონებში, თუმცა გაზით უზრუნველყოფილი რეგიონებიც ასევე არ არის თავისუფალი ამ პრობლემებისგან.კავშირი ენერგიის მოთხოვნილებასა და ტყეების განადგურებას შორისტრადიციულად, საქართველოს, განსაკუთრებით კი რეგიონების მოსახლეობა, ისევე როგორც ბევრი საზოგადოება მსოფლიოში, იყენებს შეშას საკვების მოსამზადებლად და გასათბობად. ამასთან, რაც უფრო იზრდება მოსახლეობა და ენერგიაზე მოთხოვნილება, მით უფრო ძლიერდება ტყეებზე ზეწოლა. უფრო მდგრადი და ეფექტური ენერგიის წყაროებზე გადასვლითა და ენერგოფექტურობის პრაქტიკის დანერგვით ჩვენ შეგვიძლია გავწყვიტოთ ეს კავშირი ენერგიის მოთხოვნილებასა და ტყეების განადგურებას შორის. ენერგიის ალტერნატიული წყაროები ზეწოლის შესამცირებლადენერგიის ალტერნატიული წყაროების მიღება, როგორიცაა მზის, ქარის, ჰიდროელექტრო და გეოთერმული ენერგია, გადამწყვეტ როლს თამაშობს შეშასა და სხვა ტრადიციულ საწვავზე დამოკიდებულების შემცირებაში. ეს წყაროები უზრუნველყოფს უფრო სუფთა და მდგრადი ენერგიით უზრუნველყოფის შესაძლებლობას, რაც ამცირებს ხეების მოჭრის პრაქტიკის საჭიროებას. განახლებადი ენერგიების ინფრასტრუქტურებში ინვესტირება შექმნის დადებით ეფექტს, რომელიც მნიშვნელოვნად შეამცირებს ტყეების განადგურებას. ტყის არამერქნული რესურსი - ალტენატიული ბიოსაწვავი ტყის გადასარჩენად!როდესაც ვსაუბრობთ შეშის ჩანაცვლებაზე ალტენატიული სათბობით, განსაკუთრებით კი მოწყვლად რეგიონებში - შეშის ალტერნატივად, უპირველეს ყოვლისა, განიხილება ნარჩენი ბიომასა, როგორც სატყეო მეურნეობის და ხე-ტყის გადამუშავების, ასევე სასოფლო-სამეურნეო ნარჩენების შედეგად წარმოქმნილი.აღნიშნულმა შესაძლოა მნიშვნელოვანი როლი შეასრულოს ენერგომომარაგების ამოცანის გადაწყვეტის საქმეში, გარდა ამისა, ხელი შეუწყოს ტყის დაცვისა და შენარჩუნების ისეთი ღონისძიებების ეფექტურად გატარებას, როგორებიცაა - ტყეში უკანონო და კანონიერი ჭრის შედეგად დაგროვილი ნარჩენების მოშორება, ტყის სანიტარული ღონისძიებების შედეგად მისაღები ბიომასის სასარგებლოდ გამოყენება და სხვა. რაც, თავის მხრივ, ერთ-ერთი ეფექტური მეთოდია ტყის ხანძრებთან ბრძოლის საქმეში.საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახურიაღნიშნული ბიომასა შეიძლება გამოყენებულ იქნას თანამედროვე მყარი ბიო-საწვავის პელეტების, ბრიკეტების ან ნაფოტების მისაღებად, რაც ნაწლობრივ შეამცირებს მოთხოვნას შეშაზე.პალეტები და ბრეკეტებიაღსანიშნავია, ისიც რომ ბიომასა, ტრადიციული საშეშე მერქნისგან განსხვავებით, მაღალი კალორიულობით და ენერგიის შემცველობით გამოირჩევა, რაც საგრძნობლად ამცირებს დანახარჯებს გათბობასა და საკვების მომზადებაზე. ამასთანავე, მყარი ბიომასის საწვავის გამოყენება ხელს უწყობს ბიომრავალფეროვნების და ეკოსისტემების შენარჩუნებას და ამცირებს ნახშირორჟანგის გამოყოფას.ენერგოეფექტურობა უმნიშვნელოვანესი ფაქტორი ტყეზე ზეწოლის შემცირებაში კიდევ ერთი ფუნდამენტური ნაბიჯი ფუნდამენტური ნაბიჯი ენერგიის ისეთ წყაროებზე დამოკიდებულების შესამცირებლად, რომლებიც განაპირობებენ ტყეების განადგურებას, არის ენერგოეფექტურობის გაუმჯობესება. თანამედროვე ტექნოლოგიებსა და პრაქტიკას, როგორიცაა ენერგოეფექტური მოწყობილობები, შენობების დიზაინი და სამრეწველო პროცესები, შეუძლიათ მნიშვნელოვნად შეამცირონ ენერგიის საერთო მოხმარება. შედეგად, მცირდება ტყეებზე ზეწოლა საწვავისთვის.შეშაზე მოთხოვნილების შემცირება წვის ეფექტურობის გაზრდითაცაა შესაძლებელი, რისთვისაც საჭიროა ენერგოეფექტური ღუმელების მოხმარების პრაქტიკის დანერგვა, რომელიც მინიმუმ 40-50%-ით შეამცირებს მოთხოვნას შეშაზე თითოეულ ოჯახში. აღნიშნული ღონისძიების გატარება შეიძლება მოხდეს ეტეპობრივად. სასურველია განვითარდეს ადგილობრივი წარმოება, შენობების დათბუნების პრაქტიკა და სითბოს დაზოგვის მარტივი ღონისძიებების გატარება.გარდა ამისა, როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ბიომასის ბრიკეტი ენერგიის შემცველობის მაღალი მაჩვენებლით და სითბოს სწრაფად გენერირების თვისებით გამოირჩევა. თუმცა, იმისათვის, რომ ბიომასამ შეინარჩუნოს გამომუშავებული სითბო, მისი გამოყენება რეკომენდებულია სპეციალურ ღუმელში, რომელსაც სიმხურვალის შენახვა წვის პროცესშიც შეუძლია. ასეთ ღუმლებს, ენერგოეფექტური ღუმლები ეწოდება.საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური გამოწვევებიგამოწვევები, რომლებსაც ვაწყდებით მყარი ტყის ბიომასის საწვავდ გამოყენებისა  და ენერგოეფექური ღუმლების მოხმარების დანერგვაში, შემდეგია: დაურეგულირებელი ექსპლოატაცია, არსებული პოტენციალის წლიური ლიმიტის შესახებ კვლევებისა და ტყის არამერქნული პროდუქტების მოპოვების ნებართვების და ლიცენზირებული კომპანიების ნაკლებობა; გადამამუშავებელი ინდუსტრიისა და ექსპორტიორი კომპანიების ნაკლებობა; სოფლად მცხოვრებ თემებში, შემოსავლის გენერირების მიზნით ტყის არამერქნული პროდუქციის შეგროვების მდგრადობასთან დაკავშირებით არსებული საზოგადოებრივი ცნობიერების დაბალი დონე; რეგისტრირებული ოპერატორებისა და შემგროვებლების ნაკლებობა; რესურსის მდგრადი მართვის შესახებ ცოდნის ნაკლებობა; ნედლეულის შეგროვების, გაშრობის, გადამუშავების, დაფასოების და რეკლამირების თანამედროვე ტექნოლოგიების შესახებ ინფორმაციის ნაკლებობა. პოლიტიკა და ცნობიერების ამაღლებარელევანტური პოლიტიკს გატარება და ადგილობრივი მოსახლეობის ცნობიერების დონის ამაღლება, ასევე, ერთ-ერთ მთავარ გამოწვევად რჩება, რადგან საქართველოში ტყის პროდუქტების შესახებ ცნობიერების დაბალი დონე ავტომატურად აფერხებს აღნიშნული ტიპის პროდუქციის რეალიზებას ქართულ ბაზარზე და ნაკლებშემოსავლიანს ხდის გადამამუშავებელ საწარმოებს. ეს კი, თავის მხრივ, სექტორში მომუშავე შემგროვებლებსა და ღუმლების მწარმოებელ კომპანიებზეც უარყოფითად აისახება.მთავრობის პოლიტიკა და საერთაშორისო თანამშრომლობა გადამწყვეტ როლს თამაშობს ენერგოეფექტურობისა და ალტერნატიული ენერგიის მიღების ხელშეწყობაში.საქართველოში სატყეო სექტორის პროდუქტიულობისა და მდგრადობის გაუმჯობესების მიზნით შემუშავებული პროგრესული კანონების, პოლიტიკისა და სტრატეგიული დოკუმენტების რაოდენობა საკმაოდ მოცულობითია. ტყის ახალი კოდექსი საქართველოში 2020 წლის მაისში გამოიცა და ტყის არამერქნული პროდუქტებით კომერციული სარგებლობის ახალ ჩარჩოს გვთავაზობს. ამის მიუხედავად, ტყის არამერქნული პროდუქტებით სარგებლობის მიმართულებით არსებული იურიდიული ბაზისისა და სახელმძღვანელო დოკუმენტების სისტემატიზაციისთვის საჭირო ადეკვატური მექანიზმები ჯერაც შეზღუდულია.რელევანტურ პოლიტიკასთან ერთად, მნიშვნელოვანია ასევე მოსახლეობის, განასაკუთრებით კი მისი მოწყვლადი ჯგუფების ცნობიერების ამაღლება ისეთ საკითხებზე (და არა მხოლოდ) როგორებიცაა: შეშის დროული დამზადება და სველის ნაცვლად მშრალი შეშის გამოყენება; სოციალური ჭრის შესახებ ინფორმირება; არმერქნული ტყის რესურსების მდგრადი მოგროვების შესახებ გათვითცნობიერება; ენერგოეფექტური ღუმლების სარგებლის შესახებ ინფორმირება; ბრეკეტებისა და პელეტების სარგებლის შესახებ ინფორმირება; ტრადიციული შეშის ღუმლების მავნე ზეგავლენა ადამიანების ჯანმრთელობაზე და სხვ. ენერგოეფექტური ღუმლები და თანადაფინანსების პროგრამა „მწვანე კლიმატის ფონდის“ პროექტის „საქართველოში ტყის სექტორის რეფორმის განხორციელების ხელშეწყობა ტყის დეგრადაციით გამოწვეული სათბური აირების ემისიების შესამცირებლად“ ხორციელდება საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და მასში შემავალი უწყებების, ასევე, გერმანიის საერთაშორისო თანამშრომლობის საზოგადოებისა (GIZ) და საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების სამინისტროს თანამშრომლობით.სოფლის განვითარების სააგენტოპროექტის ფარგლებში, სოფლის განვითარების სააგენტო უზრუნველყოფს ენერგოეფექტური და ალტერნატიული საწვავის ბაზრის განვითარების ხელშეწყობას.შეღავათიანი აგროკრედიტის პროექტის ფარგლებში, ხელმისაწვდომი გახდა ენერგოეფექტური ღუმელებისა  და ენერგოეფექტური ღუმელებისათვის განკუთვნილი ალტერნატიული საწვავის მწარმოებელი საწარმოებისათვის შეღავათიანი აგროკრედიტით სარგებლობა, რათა მათ განახორციელონ ინვესტიცია და გაზარდონ საკუთარი პროდუქციის წარმოება, როგორც რაოდენობის, ისე ხარისხის მხრივ.რეგიონები და მდგრადი განვითარებამსგავსი პროექტები სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია პერიფერიული და მოწყვლადი რეგიონებისთვის, რადგან ასეთ ადგილებში თანამედროვე ენერგეტიკულ სერვისებზე ხელმისაწვდომობის ნაკლებობა არის მამოძრავებელი ძალა ტრადიციულ, არამდგრად წყაროებზე დამოკიდებულების. ენერგოეფექტური ღუმლების თანდაფინანსების პროგრამების მსგავსმა პროგრამებმა შესაძლოა შეამციროს სიღარიბე და მოთხოვნა შეშაზე დაფუძნებულ საწვავზე. როდესაც თემები იღებენ წვდომას სუფთა და ხელმისაწვდომ ენერგიაზე, ადგილობრივ ტყეებზე ზეწოლა მცირდება, რაც ხელს უწყობს როგორც გარემოს დაცვას, ასევე მდგრად განვითარებას.დასკვნაენერგიის მოხმარებასა და ტყეების გაჩეხვას შორის მჭიდრო კავშირი მოითხოვს ყოვლისმომცველ მიდგომას გარემოსდაცვითი გამოწვევების გადასაჭრელად. ენერგოეფექტურობაზე პრიორიტეტების მინიჭებითა და ისეთი ენერგიის ალტერნატიული წყაროების ჩართვით, როგორიცაა არამექნული ნარჩენის საწვავად გამოყენება, ჩვენ შევძლებთ ბოლო მოვუღოთ მავნე პრაქტიკას, რომელიც ხელს უწყობს ტყეების განადგურებას. აღნიშნული ცვლილება არა მხოლოდ სარგებელს მოუტანს გარემოს, არამედ, დაიცავს მოსახლეობის ჯანმრთელობას და ხელს შეუწყობს მდგრად განვითარებას.ნინო სამადაშვილი გამოყენებული წყაროები: საქართველოს პარლამენტი, (2020), საქართველოს ტყის კოდექსი. ხელმისაწვდომია: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/4874066?publication=5 საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური, (2022), ენერგოეფექტურობის მაჩვენებლები. ხელმისაწვდომია: https://www.geostat.ge/ka/modules/categories/789/energoefekturobis-machveneblebi საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური, (2022), ენერგოეფექტურობის მაჩვენებლები. ხელმისაწვდომია: https://www.geostat.ge/ka/modules/categories/786/sakartvelos-energetikuli-balansi-2021 CENN, მდგრადი ენერგეტიკული გადაწყვეტები და გადაწყვეტილებები სოფლად, (2021), ხელმისაწვდომია: https://environment.cenn.org/app/uploads/2022/08/SUSTAINABLE-RURAL-ENERGY-SOLUTIONS-AND-DECISIONS-1-1.pdf CENN, სათბობი რესურსების ბაზრის კვლევა, (2021), ხელმისაწვდომია: https://environment.cenn.org/app/uploads/2023/01/GE_Heating-Resources-Market-Research-Kakheti_Geo.pdf სოფლის განვითარების სააგენტო, ენერგოეფექტური ღუმლების თანადაფინანსების პროგრამა, ხელმისაწვდომია: https://rda.gov.ge/programs/stoves/0ef94660-ea34-45c1-b9f2-99ce80ba98da

აზერბაიჯანში რეგიონში უდიდესი მზის ელექტროსადგური გაიხსნა

აზერბაიჯანში 230 მეგავატი სიმძლავრის გარადაღის მზის ელექტროსადგური გაიხსნა.Garadag Solar ელექტროსადგური კასპიის რეგიონში და დსთ-ში ყველაზე დიდი მზის ელექტროსადგურია. პროექტში 262 მილიონი აშშ დოლარის უცხოური ინვესტიცია განხორციელდა. აზერბაიჯანის ენერგეტიკის სამინისტროს ინფორმაციით, ეს არის პირველი ინდუსტრიული მასშტაბის მზის ელექტროსადგური, რომელიც ქვეყანაში უცხოური ინვესტიციების მოზიდვით აშენდა. 550 ჰექტარ ფართობზე 570 000 მზის პანელი დამონტაჟდა. ამ სადგურის ქსელთან დასაკავშირებლად კი, 330 კილოვოლტიანი ქვესადგური აშენდა.ინვესტორი არაბეთის გაერთიანებული საამიროების კომპანია Masdar-ია. აზერბაიჯანის ენერგეტიკის სამინისტროს, OJSC AzerEnergy-სა და არაბულ Masdar-ს შორის ხელშეკრულება ინვესტიციების, ენერგიის ყიდვა-გაყიდვისა და გადამცემ ქსელთან მიერთების შესახებ 2021 წლის 6 აპრილს გაფორმდა.მზის ელექტროსადგური ყოველწლიურად 500 მილიონ კილოვატ/სთ ელექტროენერგიას გამოიმუშავებს, რის შედეგადაც, 110 მილიონი კუბური მეტრი ბუნებრივი აირი დაიზოგება და ნახშირბადის გამონაბოლქვი 200 000 ტონით შემცირდება.გახსნის ცერემონიაში აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი მონაწილეობდა.

ქარის უდიდესმა დეველოპერმა $5,6 მლრდ-იანი ზარალის გამო აშშ-ში ორი პროექტი შეაჩერა

განახლებადი ენერგიის კომპანია Orsted-მა აშშ-ს ქარის ორი ოფშორული პროექტის განვითარება შეაჩერა. კომპანია აცხადებს, რომ პროექტებთან დაკავშირებული ზარალი 5 მილიარდ დოლარზე მეტია, რადგან ინდუსტრია მიწოდების ჯაჭვის შეფერხებებს და გაზრდილ ხარჯებს ებრძვის.ოფშორული ქარის მსოფლიოს უდიდესმა დეველოპერმა Orsted-მა განაცხადა, რომ შეწყვეტს 2248 მეგავატი სიმძლავრის Ocean Wind 1 და 2 პროექტების განვითარებას ნიუ ჯერსიში. შესაბამისმა ზარალმა შეიძლება, 39,4 მილიარდი დანიური კრონი (5,58 მილიარდი დოლარი) შეადგინოს.კომპანიის აქციები 22%-ით, ექვსწლიან მინიმუმზე - 265 კრონამდე დაეცა.ოფშორული ქარის ინდუსტრია მზარდი ინფლაციის, საპროცენტო განაკვეთების ზრდისა და მიწოდების ჯაჭვის შეფერხების ქარიშხალში აღმოჩნდა, რაც ეჭვქვეშ აყენებს აშშ-ს პრეზიდენტის ჯო ბაიდენისა და რამდენიმე სახელმწიფოს გეგმებს - გამოიყენონ ოფშორული ქარი ენერგიის წარმოებაში წიაღისეული საწვავის ჩასანაცვლებლად და კლიმატის ცვლილებასთან საბრძოლველად.თეთრმა სახლმა განაცხადა, რომ იგი მზადაა მხარი დაუჭიროს აშშ-ის ოფშორული ქარის ინდუსტრიას, მიუხედავად ბოლო გამოწვევებისა. ადმინისტრაცია მილიარდობით დოლარის სტიმულზე საუბრობს, რომელსაც თეთრი სახლის მიერ გასულ წელს ხელმოწერილი „ინფლაციის შემცირების აქტი“ ითვალისწინებს.Orsted აგვისტოში იტყობინებოდა, რომ შესაძლოა, აშშ-ში 16 მილიარდი კრონის ზარალი ენახა მიწოდების ჯაჭვის პრობლემების, სესხის აღების ხარჯების და ახალი საგადასახადო კრედიტების ნაკლებობის გამო.1 ნოემბერს დანიურმა კომპანიამ ეს რიცხვი 28,4 მილიარდ კრონამდე გაზარდა და განაცხადა, რომ გადასახდელები, რომლებიც ორი პროექტის გაუქმებას უკავშირდება, მეოთხე კვარტალში 8 მილიარდიდან 11 მილიარდამდე იქნება.ამასთან, კომპანიის განცხადებით, მან საწყის ეტაპზე Ocean Wind 1-ში, ყველაზე მოწინავე პროექტში მნიშვნელოვანი ინვესტიცია განახორციელა.ქარის დეველოპერები აცხადებენ, რომ აუქციონებზე შეთავაზებული ელექტროენერგიის ფასი ძალიან დაბალია ახალი პროექტები წამოსაწყებად, ინდუსტრიის პრობლემებისა და მზარდი ხარჯების გათვალისწინებით.

გამოუყენებელი სატელიტური ანტენები შვეიცარიაში მზის გიგანტურ პანელებად გადააკეთეს

ალპებში მდებარე გიგანტური სატელიტური ანტენის შიდა ნაწილში ათობით მზის პანელი დამონტაჟდა.მსგავსი ტიპის ინსტალაცია ვალეს კანტონში, ქალაქ ლეუკში მეორეა - როდესაც მოძველებული სატელიტური ანტენა მწვანე ენერგიის ელექტროსადგურად გარდაიქმნა.32 მეტრის სიგანის ანტენები სატელეკომუნიკაციო კომპანიების - Leuk Teleport-ისა და Data Center AG-ის ობიექტებს შორის, ზღვის დონიდან დაახლოებით, 1000 მეტრზე მდებარეობს.ეს სიმაღლე მათ საშუალებას აძლევს ზამთარშიც კი მზის სინათლის ოპტიმალური დონე მიიღონ. ენერგეტიკული სერვისების კომპანია CKW Group-ის თანახმად, ასეთი ტიპის ერთ ანტენას შეუძლია 25 სახლის ენერგეტიკული საჭიროების დაკმაყოფილება.შვეიცარიის მთავრობამ გასული წლის აგვისტოში კამპანია წამოიწყო, რომლითაც მომხმარებლებს და ბიზნესს მოუწოდა, დაზოგონ ენერგია, რათა თავიდან აიცილონ გაზისა და ელექტროენერგიის დეფიციტი.ქვეყნისთვის დეფიციტის შევსების ერთ-ერთი წყარო შესაძლოა, სწორედ მზის ენერგია შეიძლება აღმოჩნდეს, რადგან მისი წილი შვეიცარიის ენერგეტიკულ ბალანსში იზრდება.

საქართველოს წყალბადის სტრატეგიის კონცეფციის დოკუმენტი შემუშავებულია

საქართველოს წყალბადის სტრატეგიის კონცეფციის დოკუმენტი შემუშავებულია. ამის შესახებ ინფორმაციას საქართველოს ენერგეტიკის განვითარების ფონდი ავრცელებს.ფონდის ცნობით, დოკუმენტზე საკონსულტაციო კომპანია „GOPA Intec.“ მუშაობდა. კვლევა საერთაშორისო დონორი ორგანიზაცია გერმანიის განვითარების ბანკის (KFW) დაფინანსებით განხორციელდა.„GOPA Intec.“-ის მიერ წარდგენილი დოკუმენტი სხდომაზე განიხილეს, რომელსაც როგორც წყალბადის ენერგეტიკის განვითარების ხელშემწყობი კომიტეტის წევრი ორგანიზაციების წარმომადგენლები, ასევე დამოუკიდებელი ექსპერტები ესწრებოდნენ.წყალბადის ენერგეტიკის განვითარების ხელშემწყობი კომიტეტი, საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის 2022 წლის 28 ივლისის N1-1/330 ბრძანების საფუძველზე შეიქმნა, რომლის მიზანია ევროკავშირის მიერ სუფთა წყალბადის წარმოების განვითარების პარალელურად, საქართველოში აღნიშნული პროდუქტის წარმოება-ექსპორტისათვის მიმზიდველი გარემოს შექმნა და საქართველოს, როგორც ქვეყნის, სუფთა წყალბადის მწარმოებლებს შორის მოწინავე ადგილის დამკვიდრება.

გერმანიის ქარის ელექტროენერგიის სექტორი დაბრკოლებას აწყდება

გერმანიის ქარის ელექტროენერგიის სექტორი დაბრკოლებას აწყდება: მშენებლებს ქვეყნის გზებზე მძიმე ტურბინების გადასატანად ნებართვები სჭირდებათ, რომლის მიღებასაც თვეობით ელოდებიან. ამის შესახებ Francis Maguire იუწყება.ნებართვაზე ამ დროისთვის 15000-მდე განაცხადია წარდგენილი. კომპანიები ამბობენ, რომ მათი პროექტები მნიშვნელოვნადაა შეფერხებული.მათი თქმით, ძირითადი კომპონენტების შენახვის ხარჯები მილიონებს აღწევს, ხოლო ნებართვები ახლა ბევრად უფრო ძვირია, ვიდრე ადრე იყო.სატრანსპორტო ნებართვები ხიდებსა და მაგისტრალებზე მძიმე ტვირთის გადასაადგილებლადაა საჭირო. ხანდახან საჭირო ხდება ზოგიერთი კონსტრუქციისა და საგზაო ნიშნების დემონტაჟი, ზოგიერთი ტვირთისთვის კი პოლიციის ესკორტია საჭირო. ამასთან, გარკვეული ტვირთის ტრანსპორტირება მხოლოდ ღამითაა დასაშვები.გერმანია მიზნად ისახავს 2030 წლისთვის ელექტროენერგიის 80% განახლებადი წყაროებიდან მიიღოს, საიდანაც დიდი ნაწილი სწორედ ქარის ენერგიიდან იქნება მიღებული.შედეგად, ქვეყნის მთავრობაზე გარკვეული ზეწოლაა - რათა დააჩქაროს პროცესები.არსებული მონაცემებით, გერმანიაში თითოეული ნებართვის დამუშავებას სამ თვემდე დასჭირდება. შედარებისთვის, ამ პროცესს ნიდერლანდებში საშუალოდ, ორი-სამი კვირა სჭირდება, დაახლოებით 10 დღე - დანიაში.მთავრობის მფლობელობაში მყოფმა კომპანია Autobahn-მა განაცხადა, რომ პროცესის დასაჩქარებლად ყველაფერს აკეთებს. ამასთან, კომპანია ხაზს უსვამს რომ, ტრანსპორტირების უზრუნველყოფის პროცესს ტურბინების არაჩვეულებრივი სიგრძის გამო, დიდი დრო სჭირდება.მათივე განმარტებით, ქვეყნის მასშტაბით, სტანდარტიზებული და მეტწილად ავტომატიზებული პროცესი წლის ბოლომდე დაინერგება.

ფოთში მზის პანელების სასაწყობე მეურნეობა მოეწყობა

ფოთში მზის პანელების სასაწყობე მეურნეობა შეიქმნება. პროექტზე კომპანია Green Energy და მზის პანელების მწარმოებელი ერთ-ერთი მსხვილი ჩინური კომპანია Yingli Solar მუშაობენ.როგორც „ენერგონიუსს“ Green Energy-ის დამფუძნებელმა დავით შვანგირაძემ განუცხადა, საკითხზე მოლაპარაკებები თითქმის დასრულებულია. ჩინური მხარე საქართველოს ბაზრით და ევროპაში მიწოდებითაა დაინტერესებული.აქტიურად ვმუშაობთ, რომ Yingli Solar-ის ევროპის  ერთ-ერთი ოფისი გავხსნათ საქართველოში და აშენდეს სასაწყობე მეურნეობა, საიდანაც ევროპის ბაზარი მომარაგდება. ჩინური მხარეც აცნობიერებს, რომ საქართველო და ჩვენი სატრანსპორტო დერეფანი საკმაოდ მიმზიდველია ევროპაში გასასვლელად. მოლაპარაკება დასრულებულია და უახლოეს მომავალში ვფიქრობ, ფოთში ჩვენ უკვე ვიხილავთ Yingli Solar-ის დიდ საწყობს მზის, რომელიც მზის პანელებით საქართველოს და ევროპის ბაზარს მოამარაგებს“ - აცხადებს დავით შვანგირაძე.მისივე თქმით, საუბარია დაახლოებით 50 მგვტ-ის მზის პანელების სასაწყობე მეურნეობაზე და ტექნიკური გუნდის მომზადებაზე.„გვინდა, რომ ადგილზე მივაწოდოთ სერვისი, რადგან ამის გარეშე შეუძლებელია მხოლოდ მზის პანელების დასაწყობება. ჩინური მხარე ძალიან აქტიურობს. ინტერესი გამოხატეს. მოეწონათ ჩვენი რეგიონი და საკმაოდ აქტიურად მიდის ეს პროცესი“ - ამბობს დავით შვანგირაძე.