
ბირჟა თუ ბოლომდე დერეგულირებული, ბოლომდე გამჭვირვალე არ იქნება, ჯობს საერთოდ არ გავხსნათ - ამის შესახებ „ენერგონიუსთან“ „საქართველოს განახლებადი ენერგიის განვითარების ასოციაციის“ (GREDA) სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე გიორგი აბრამიშვილი საუბრობს.თუმცა, მისივე თქმით, ბოლომდე გამჭვირვალე და დერეგულირებული ბირჟა, ჩვენს რეგიონში თავის მხრივ, გარკვეულ საფრთხეებსაც გულისხმობს.„სახელმწიფოს მხრიდან ამ საფრთხეების დანახვაც გასაგებია. ჩვენ არაერთხელ გვისაუბრია, რომ ერთადერთი მთავარი ე.წ. სტეიკჰოლდერი, რომელმაც ამ ბირჟის გახსნით უნდა ისარგებლოს, მომავალი პოტენციური ინვესტორია. თუ ინვესტორებს სწორი სიგნალი არ მივაწოდეთ - რომ ბირჟა ნახევრად მართული კი არა, სრულად დერეგულირებული და გამჭვირვალეა, მაშინ გახსნას აზრი არ აქვს. ოპერირებაში მყოფი ჰესებისთვის, სადგურების და მომხმარებლებისთვის ეს ზედმეტი თავის ტკივილია, ზედმეტი ხარჯები და ადმინისტრაციული რესურსია“ - აცხადებს გიორგი აბრამიშვილი.მისივე თქმით, გამოიკვეთა რისკები, რომ ბირჟა ბოლომდე დერეგულირებული და გამჭვირვალე არ იქნებოდა.„ეს რისკები ჩანდა, რადგან მთავრობისთვის ეს იყო საკმაოდ საფრთხილო. ხედავდა რისკს, რომ ფასი შესაძლოა, მაღლა წასულიყო და ა.შ. შესაბამისად, ცდილობდა რომ ვითარება კონტროლის ქვეშ ყოფილიყო. ერთი მხრივ, მესმის და გასაგებია ეს მიდგომა რეგიონში შექმნილ გეოპოლიტიკურ ვითარებაში - გვერდით ომი მიმდინარეობს, ჩრდილოეთით, მეზობლად რუსეთი გვყავს და რეალურად, ფიზიკური საზღვარი არ გვაქვს ევროპის ენერგოგაერთიანებასთან. მაგრამ, მეორე მხრივ, ნახევრად გახსნას, საერთოდ არგახსნა ჯობდა“ - განმარტავს გიორგი აბრამიშვილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ბაზრის გახსნა გადავადდა, საქართველოს ენერგეტიკული ბაზარი კვლავ მიმზიდველი უნდა იყოს ინვესტორებისთვის - ამის შესახებ „ენერგონიუსთან“ Galt&Taggart-ის უფროსი ანალიტიკოსი მარიამ ჩახვაშვილი საუბრობს.მისი თქმით, ამაზე სხვადასხვა ფუნდამეტური ფაქტორები მიუთითებს: მოთხოვნა მზარდია და მოთხოვნა-მიწოდებას შორის დეფიციტი არსებობს. სახეზეა გენერაციის დეფიციტი, ამ სიგნალს კი, ყველა ინვესტორი ხედავს, რაც, მარიამ ჩახვაშვილის თქმით, საკმარისი სტიმულია, რადგან, დეფიციტური ბაზარი ყოველთვის საინტერესოა ინვესტორებისთვის.„მეორე მხრივ, ყველა ინვესტორი ფიქრობს, სად გაყიდოს თავისი პროდუქტი. ეს ბაზარი აჩვენებს, რომ პირდაპირი მომხმარებლების რაოდენობის ზრდის შემდეგ, ელექტროსადგურებს შეუძლიათ პირდაპირ მათზე გაყიდონ ელექტროენერგია. ახლა უფრო მაღალი მოთხოვნაა ამ ბაზარზე, ვიდრე ხუთი წლის წინ. თუნდაც, საბითუმო ბაზარზე ფასს შევხედოთ -თუნდაც ეს რომ აიღოს ინვესტორმა - თავისი გასაყიდი ელექტროენერგიის ფასის საორიენტაციოდ, უკვე საკმარისია იმისთვის, რომ მან განახორციელოს ინვესტიცია“ - ამბობს მარიამ ჩახვაშვილი.რაც შეეხება ბაზრის გახსნის და ბირჟის ამოქმედების გადავადებას, მისი თქმით, სახელმწიფოს მხრიდან სხვა მექანიზმების მოფიქრება და შეთავაზება ინვესტიციების მასტიმულირებელი იქნება.„მაინც, ყველა ინვესტორი ითხოვს დაცულობას. ბაზარი უნდა ყოფილიყო ის გამჭვირვალე მექანიზმი, რომელიც ამ შეგრძნებას შექმნიდა - რომ ფასი იქნებოდა არა ხელოვნური, არამედ თავისუფალი და გამჭვირვალე. მაგრამ ახლა, ბაზრის გადადების პირობებში, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ სახელმწიფოს მხრიდან სხვა წამახალისებელი მექანიზმები იქნება ინვესტიციების მასტიმულირებელი.მთავრობის პოზიცია არის რომ სიმძლავრის აუქციონებში შერჩეული სადგურების გაშვებას 2-3 წელი დასჭირდება. ამ პერიოდის შემდეგ მთავრობის გეგმა არის ბირჟის ამოქმედება. თითოეულ გადადებასთან ერთად, ნდობა ამ განაცხადის მიმართ ნელ-ნელა იკლებს. უკვე 6-ჯერ გადაიდო და ნდობაც საკმაოდ შერყეულია. შესაბამისად, ყველა ინვესტორს ექნება სურვილი რომ რაღაცით დაიზღვიოს თავი. მათ აქვთ იმის მოლოდინი, რომ თუ ტარიფი არ იქნება მიბმული საბზრო ფასზე, იქნება ესკოს ფასზე ან შეიქმნება PPA-ის ალტერნატივა. ყოველ შემთხვევაში, რაღაც ჩანაწერი უნდა გაკეთდეს და შეთანხმება შედგეს, რათა შემდგომში ეს არ გახდეს დავის საგანი სახელმწიფოსა და ინვესტორს შორის“ - ამბობს მარიამ ჩახვაშვილი „ენერგონიუსთან“.

ბირჟის მოუმზადებლად გახსნას გადავადება ჯობდა, - ამის შესახებ “საქართველოს ბიზნეს ასოციაციის” აღმასრულებელი დირექტორი ლევან ვეფხვაძე აცხადებს.მისი თქმით, ამ ვითარებაში ბაზრის გახსნას შესაძლოა, გარკვეული რყევები გამოეწვია.“საბოლოო ჯამში, ჩვენ ერთდროულად ვმუშაობდით, რომ ბაზარი გახსნილიყო. თუმცა, იყო ძალიან ბევრი საკითხი, რომელიც ბოლომდე არ იყო მიყვანილი. მათ შორის, არ იყო საკანონმდებლო ცვლილებები მიღებული. ასევე, ექსპორტის ტრანზიტის ნაწილში იყო კითხვის ნიშნები, რადგან იყო რისკი, რომ ბირჟის გახსნას შესაძლოა, საფრთხე შეექმნა ჩვენი სატრანზიტო ფუნქციისთვის და ა.შ. ამიტომ, მოუმზადებლად გახსნას, რომელსაც შესაძლოა, ბაზარზე გარკვეული რყევები გამოეწვია, ალბათ ჯობდა ის გადაწყვეტილება, რაც მიიღეს” - ამბობს ლევან ვეფხვაძე. თუმცა, მისივე თქმით, ღია რჩება სიმძლავრის აუქციონებთან დაკავშირებული საკითხი, რომელიც მიბმულია ბირჟაზე გენერირებულ ფასთან.“თუ ფასი არ გვექნება, აუქციონებთან დაკავშირებით კითხვის ნიშნები რჩება. ეს არის CFD მექანიზმი, რაც უკვე მიღებული ნორმატიული აქტია. ამ ნაწილში ალბათ მოსაფიქრებელია, ვიდრე ბირჟა გაიხსნება, როგორ უნდა მოხდეს ინვესტორების პოზიციების დაზღვევა - ანუ რა ალტერნატივას შევთავაზებთ იმისათვის, რომ მათ გადმოაწყონ კონტრაქტები ახალ ბენჩმარკაზე” - ამბობს ლევან ვეფხვაძე.მისივე თქმით, ამ საკითხზე კერძო სექტორთან დისკუსია არ არის, თუმცა, მხარეებს მოუწევთამაზე ფიქრი.“დღეს ბაზარეზე არსებობს ორი მიდგომა - ერთი არის რომ გადმოკონვერტირდეს კლასიკურ PPA-ებში, როგორც ეს ადრე გვქონდა. ამ ნაწილში გადასახედი იქნება სავალუტო ფონდთან ერთად ეს საკითხი, რადგან, ფონდთან აღებული ვალდებულებების გამო, სახელმწიფომ ჯერკიდევ 2017 წელს თქვა უარი PPA-ის გაცემაზე. მეორე - არის ახალი ე.წ. ბენჩმარკის გაჩენა, ჩანაცვლება. ერთადერთი ბენჩმარკი ახლა ჩვენ გაქვს თვის ბოლოს ესკოს მიერ გამოცხადებული ფასი. თუმცა, სტანდარტი ცოტა განსხვავებულია - იქ არის სიმძლავრის ნაწილში ვაჭრობა, აქ - თვის ჭრილში, თვის ბოლოს ვაჭრობა. ერთ-ერთ მექანიზმად და ალტერნატივად ესეც შეიძლება იყოს განხილული”- განმარტავს ლევან ვეფხვაძე.რაც შეეხება კითხვას, ხელს შეუშლის თუ არა ბირჟის ამოქმედების გადავადება სიმძლავრის მეორე აუქციონის გამოცხადებას, ლევან ვეფხვაძის თქმით, გამოცხადებამდე განსასაზღვრი იქნება, თუ რა იქნება ალტერნატიული ე.წ. ბენჩმარკი ბაზრის გახსნამდე, რაზეც ახალი აუქციონები აეწყობა.“არა მგონია, რომ ეს დიდი ხელის შემშლელი ფაქტორი იყოს” - ამბობს ის.

საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელ ეროვნულ კომისიაში (სემეკ) მელიორაციის საკითხებზე სამუშაო შეხვედრა გაიმართა. სემეკის მხრიდან შეხვედრას ესწრებოდნენ სემეკის წევრი გიორგი ფრუიძე, სემეკის წყალმომარაგების, ტარიფებისა და ფასწარმოქმნის, მეთოდოლოგიური უზრუნველყოფის დეპარტამენტების ხელმძღვანელი პირები და საქართველოს მელიორაციის წარმომადგენლები.შეხვედრაზე განიხილეს მელიორაციის სექტორის რეგულირების საკითხები და სატარიფო პოლიტიკა.სემეკში მიმდინარეობს მუშაობა პირველადი წყალმოსარგებლის მიერ გაწეული მომსახურების ტარიფების დადგენის მეთოდოლოგიაზე, რომლის საფუძველზეც სემეკი მიმდინარე წლის ბოლოს მელიორაციის სექტორისთვის ტარიფებს დაადგენს. ამასთანავე, კომისიაში მუშავდება წყლის მიწოდების წესები, რომელიც პირველად წყალმოსარგებლესა და ირიგაციის სისტემით მოსარგებლეთა შორის წყლის მიწოდებასთან დაკავშირებული ურთიერთობების რეგულირებას შეეხება.

ჩვენ მივესალმებით ყაზახეთის ენერგორესურსების ტრანსპორტირების გაზრდის პერსპექტივებს საქართველოს სატრანსპორტო ინფრასტრუქტურისა და შავი ზღვის პორტების გამოყენებით, - ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა ყაზახეთის პრემიერ მინისტრ ალიხან სმაილოვთან ერთობლივ პრეს-კონფერენციაზე განაცხადა.როგორც მთავრობის მეთაურმა აღნიშნა, ეს ყველაფერი უნდა იყოს მიმზიდველი ყაზახური მხარისთვის.„ამ მიმართულებით ჩვენ კიდევ უფრო აქტიურად ვითანამშრომლებთ ჩვენს მეგობრებთან. ასევე მინდა აღვნიშნო, რომ ვაჭრობის მოცულობა გასულ წელს მნიშვნელოვნად გაიზარდა. დაფიქსირდა 136%-იანი ზრდა, რაც, რა თქმა უნდა, სასიხარულოა. ეს ტენდენცია შენარჩუნებულია წელსაც. მინდა აღვნიშნო, რომ სავაჭრო ბრუნვამ წელს იანვარ-აპრილში უკვე შეადგინა 188 მლნ დოლარი, რაც 283%-ით მეტია წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.ჩვენ ასევე დიდ მნიშვნელობას ვანიჭებთ ჩვენს ქვეყნებს შორის არსებულ თანამშრომლობას და ზოგადად, ამ თანამშრომლობის გაძლიერებას კულტურის, განათლების, მეცნიერების და სპორტის სფეროებში. ჩვენს ასევე გამოვხატეთ მზადყოფნა, რომ გაგრძელდეს შემდგომი თანამშრომლობა ყაზახურ მხარესთან რეფორმების სფეროში ურთიერთ გამოცდილების გაცვლის კუთხით.ასე რომ, ვფიქრობ ჩვენ გვაქვს დიდი პოტენციალი, ამ პოტენციალის სრულად ათვისებაზე სრული მზაობაა ორივე მხრიდან და მე კიდევ ერთხელ მინდა მადლობა გადავუხადო ჩემს ძვირფას მეგობარს ვიზიტისთვის. მე ძალიან დიდი კმაყოფილებით ვიხსენებ ჩემს ვიზიტს ყაზახეთში გასულ წელს. კიდევ ერთხელ, მადლობა გადავუხადე ბატონ პრემიერს გულთბილი მასპინძლობისთვის და ჩვენც, ქართველები შევეცადეთ, რომ სათანადო მასპინძლობა გამოგვეჩინა“, - განაცხადა პრემიერმა.

საქართველოს ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელ ეროვნულ კომისიასთან (სემეკ) არსებული ენერგეტიკის სასწავლო ცენტრი „დებატებისა და განათლების ინსტიტუტის“ მიერ ორგანიზებულ დებატების ეროვნულ ტურნირში ჩაერთო, რომელიც ხორციელდება პროექტის „დებატები უკეთესი განათლებისთვის“ ფარგლებში, გუდავაძე-პატარკაციშვილის ფონდის მხარდაჭერით.ტურნირში მონაწილეობას მიიღებენ საქართველოს სხვადასხვა რეგიონის დებატების კლუბები, რომლებიც იმსჯელებენ საქართველოში სასმელი წყლის საკითხებზე. დებატების ტურნირის ფინალური ეტაპი 27-28 ივნისს გაიმართება.მოსწავლე-ახალგაზრდობის ცნობიერების ამაღლებისა და დებატებში მონაწილეთა ინფორმირებულობისათვის, ენერგეტიკის სასწავლო ცენტრის ორგანიზებით გაიმართა შეხვედრა, რომლის ფარგლებშიც სემეკის წყალმომარაგების დეპარტამენტის წარმომადგენელმა, თემურ ლოჩოშვილმა წყალმომარაგების რეგულირების საკითხები გააცნო პროექტის 800-ზე მეტ მონაწილეს, რომლებშიც ძალიან დიდი ინტერესი გამოიწვია. წყალმომარაგების საკითხებზე მოდებატეთა ინფორმირებულობის დონის ამაღლების მიზნით, ენერგეტიკის სასწავლო ცენტრის მიერ დამატებით რამდენიმე შეხვედრა გაიმართება, რომლის ფარგლებშიც სემეკის წარმომადგენლები მონაწილეებს წყალმომარაგების სატარიფო პოლიტიკასა და ტარიფების დადგენის მეთოდოლოგიას გააცნობენ.

რუსეთში კომუნიზმი დასრულდა, მაგრამ კოლონიალიზმი არ დასრულებულა, სხვა ერებზე ბატონობისა და დომინირების თაობაზე რუსეთის ნება არ დასრულებულა, – ამის შესახებ პოლონეთის პრემიერ-მინისტრმა, მატეუშ მორავიეცკიმ ვარშავის კონფერენციაზე განაცხადა.მისი თქმით, რუსეთთან გაზის კონტრაქტები გამოდგა პაქტი, რომელშიც ევროპამ თავისი სული გაყიდა.როგორც პოლონეთის მთავრობის მეთაური აღნიშნავს, საჭიროა ბრძოლა ახალი მსოფლიო წესრიგისთვის.„ჩვენ ხშირად ვსაუბრობთ რუსულ რესურსებზე ევროპის დამოკიდებულებაზე და მართლაც ასეა. პუტინი ნარკორეალიზატორივით მოიქცა, დილერი პირველ დოზას ყოველთვის აძლევს უფასოდ ან ძალიან იაფად, რათა ნარკომანი კიდევ მივიდეს და ნებისმიერ ფასზე დათანხმდეს. ის, რომ ევროპა ასე ადვილად აცდუნა რუსეთმა, არა მხოლოდ პუტინისა და რუსეთის დემონური შესაძლებლობებით არის განპირობებული, არამედ, უპირველეს ყოვლისა, თავად ევროპის სისუსტით. დღეს ჩვენთვის საკმარისი არ არის ევროპის აღდგენაზე საუბარი, დღეს ჩვენ უნდა ვიფიქროთ ევროპის აღდგენაზე, რათა მშვიდობა და უსაფრთხოება გახდეს მრავალი ათწლეულის განმავლობაში განვითარების მუდმივი საფუძველი. რუსეთთან გაზის კონტრაქტები გამოდგა პაქტი, რომელშიც ევროპამ თავისი სული გაყიდა.უკრაინის ომი დასავლეთისთვის ძალის გამოცდაა. ჩვენ აშკარა არჩევანის წინაშე ვდგავართ, ან რუსეთის გამარჯვება და დასავლეთის დამარცხება, ან დასავლური ცივილიზაციის რენესანსი. პოლონეთმა პირველმა აჩვენა, რომ ეს არ არის ომი მხოლოდ უკრაინასთან, არამედ ეს არის ომი ევროპის მომავლისთვის, თავისუფალი სამყაროს მომავლისთვის. დასავლეთმა უნდა გააკეთოს ეს, თავისუფალმა სამყარომ ეს ომი რუსული იმპერიალიზმისა და რუსული კოლონიალიზმის ვატერლოოდ უნდა აქციოს. იმისთვის, რომ რუსეთთან ომი მოვიგოთ, ჩვენ უნდა ავაშენოთ სრულიად ახალი უსაფრთხოების არქიტექტურა პოლიტიკურ, ეკონომიკურ, განსაკუთრებით, ენერგეტიკულ და გეოპოლიტიკურ განზომილებაში. პოლონეთი მზადაა, აიღოს თანაპასუხისმგებლობა ახალი მსოფლიო წესრიგის ჩამოყალიბებაზე. პოლონეთი მზად არის, გახდეს პოსტიმპერიული ევროპის ერთ-ერთი მთავარი რგოლი. რუსეთის დამარცხება საკმარისი არ არის, ჩვენ ასევე უნდა ავაშენოთ სამყარო, რომელშიც რუსეთის იმპერიალიზმსა და კოლონიალიზმს, რუსეთის ბატონობას ადგილი არ ექნება“, – განაცხადა მატეუშ მორავიეცკიმ.

6 თებერვლის მთავრობის სხდომაზე პრემიერმა განაცხადა, რომ მთავრობა ხუდონჰესის ახალ პროექტზე მუშაობს, რომლის განსახორციელებლად სოფლების დატბორვა აღარ იქნება აუცილებელი. პრემიერის თქმით, ჰესი სახელმწიფოს თანამონაწილეობით აშენდება.ხუდონის ახალი პროექტისა და ჰესის მთავრობის თანამონაწილეობით აშენებასთან დაკავშირებით, კავკასიის უნივერსიტეტის ეკონომიკის სკოლის დეკანმა სოსო ბერიკაშვილმა რადიო „კომერსანტის“ ეთერში განაცხადა, რომ ენერგეტიკაში ინვესტიციებს ემხრობა, მაგრამ ამ პროექტის წარმატებაში ეჭვი ეპარება.მისი თქმით, მთავრობის მხრიდან არც ერთხელ არ ყოფილა ხალხთან სწორი კომუნიკაცია, არც ინვესტიციების იმედი აქვს და არც სახელმწიფოს მიიჩნევს მაინც და მაინც საიმედო მეწილედ და გარანტორად.„მე ვემხრობი ინვესტიციებს ენერგეტიკაში, მათ შორის ჰესებში, მაგრამ ძალიან მეეჭვება ამ პროექტის წარმატების. ჩვენ გვახსოვს ნამახვანჰესის ჩავარდნილი პროექტი და ხუდონჰესიც. ხალხის მეხსიერებაში ჰესების შესახებ ინფორმაცია ძალიან არასწორადაა აღბეჭდილი.ხუდონჰესის მაგალითზეც ბევრი რისკი იყო, იგივე კორუფციასთან დაკავშირებით. რაც არ უნდა ყოფილიყო წარუმატებლობის მიზეზი, ხელისუფლების მხრიდან ხალხთან კომუნიკაცია საშინელი იყო. არ ვიცი, ვის უნდა გაუჩნდეს ხუდონში ინვესტიციის სურვილი, თუნდაც სახელმწიფო იყოს მეწილე. სახელმწიფო ნამახვანჰესის შემთხვევაშიც გამოდიოდა გარანტორად, მაგრამ პროექტი წარუმატებელი აღმოჩნდა.სახელმწიფოს ჩართულობით გვინახავს პროექტები, რომლებიც საერთოდ ვერ განხორციელებულა. მაგალითად, სახელმწიფო ჩართულია გზების მშენებლობის პროცესში და ამდენი ხანია ავტობანი ბათუმამდე ვერ ჩავიყვანეთ. ამიტომ, სახელმწიფო როგორც მოთამაშე და აქტორი მაინც და მაინც საიმედო არ არის. თუმცა, თეორიულად სახელმწიფოს ჩართულობა შესაძლოა სანდოობის ამწევი იყოს“, – განაცხადა სოსო ბერკაშვილმა.წყარო: bfm.ge

The New York Times-მა ამ ყველაფერს „მისტერია“ უწოდა, მაგრამ შეერთებულმა შტატებმა ჩაატარა ფარული საზღვაო ოპერაცია, რომელიც დღემდე საიდუმლოდ იყო დაცული. აღნიშნულ თემას ცნობილმა ამერიკელმა გამომძიებელმა ჟურნალისტმა, მწერალმა და პოლიტიკურმა მწერალმა სეიმურ ჰერშმა სტატია მიუძღვნა.რა ხდება?სეიმურ ჰერშის თქმით, აშშ-ის წყალქვეშა სამხედრო-საზღვაო დაივინგისა და სამაშველო ცენტრის ადგილმდებარეობაც ისეთივე ნაკლებად ცნობილია, როგორც მისი სახელწოდება. აღნიშნული დაწესებულება ფლორიდის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში, ალაბამას საზღვრიდან სამხრეთით, 70 მილის დაშორებით, პანამა-სითიში მდებარეობს. ცენტრის კომპლექსი ისეთივე უსახურია, როგორც მისი მდებარეობა. ის მეორე მსოფლიო ომის შემდგომი პერიოდის უფერული ბეტონის კონსტრუქციაა, რომელიც ჩიკაგოს დასავლეთ ნაწილში მდებარე პროფესიულ სკოლას მოგვაგონებს. გზაჯვარედინის მოპირდაპირე მხარე კი არის სამრეცხაო და ცეკვის სკოლა.როგორც ამერიკელი ჟურნალისტი წერს, ცენტრი ათწლეულების განმავლობაში წრთვნიდა მაღალკვალიფიციურ მყვინთავებს, რომლებიც მთელ მსოფლიოში, აშშ-ის სამხედრო შენაერთებში არიან განაწილებული. მათ შეუძლიათ კარგი და ცუდი საქმეების კეთება. პირველ კატეგორიას მიეკუთვნება ტექნიკური დაივინგი, რომელიც C4 ასაფეთქებელი ნივთიერებების გამოყენებით, ნავსადგურებისა და სანაპიროების ნამსხვრევებისგან, აუფეთქებელი საბრძოლო მასალებისა და საშიში იარაღისგან გასასუფთავებლად გამოიყენება. ცუდი საქმეა უცხოური ნავთობის პლატფორმების აფეთქება, წყალქვეშა ელექტროსადგურების შესასვლელი სარქვლების ჩაკეტვა და გადაზიდვის ყველაზე მნიშვნელოვან არხებზე საკეტების განადგურება. პანამა – სითიში მდებარე ცენტრი, სადაც ამერიკაში სიდიდით მეორე დახურული აუზი მდებარეობს, მყვინთავთა სკოლის საუკეთესო კურსდამთავრებულთა საიდუმლოდ შესარჩევად შესანიშნავი ადგილია. შარშან ზაფხულში მათ ბალტიის ზღვაში, 260 ფუტის სიღრმეში, წარმატებით შეასრულეს ის დავალება, რომელიც მიიღეს.გასული წლის ივნისში, აშშ-ის საზღვაო ძალების მყვინთავებმა, რომლებიც ნატოს საზაფხულო სწავლების (BALTOPS 22-ის სახელით არის ცნობილი) ფარლებში მოქმედებდნენ, ბალტიის ზღვაში დისტანციურად კონტროლირებადი ასაფეთქებელი მოწყობილობები დაამონტაჟეს. სამი თვის შემდეგ, აღნიშნულმა აღჭურვილობამ „ჩრდილოეთის ნაკადის“ ოთხი გაზსადენიდან სამი გაანადგურა. სეიმურ ჰერშის თქმით, მას ეს ინფორმაცია მიაწოდა წყარომ, რომელსაც ამ ოპერაციის დაგეგმვასთან უშუალო შეხება ჰქონდა. ორი მილსადენი, რომლებიც „ჩრდილოეთის ნაკადი 1“ -ის სახელით არის ცნობილი, ათ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში გერმანიასა და დასავლეთ ევროპის დიდ ნაწილს იაფი რუსული ბუნებრივი აირით უზრუნველყოფდა. გაზსადენის მეორე წყვილი, რომელსაც „ჩრდილოეთის ნაკადი 2“ ეწოდა, უკვე აშენდა, მაგრამ ექსპლუატაციაში ჯერ არ არის შესული. ახლა, როდესაც რუსეთმა 1945 წლის შემდეგ ევროპაში ყველაზე სისხლიანი ომი გააჩაღა, პრეზიდენტმა ჯოზეფ ბაიდენმა ზემოთ ხსენებული მილსადენები მიიჩნია როგორც საშუალება, რომლითაც ვლადიმერ პუტინს თავისი პოლიტიკური და ტერიტორიული ამბიციებისთვის ვაჭრობა შეუძლია.როდესაც ჟურნალისტმა აღნიშნულ თემაზე კომენტარი თეთრი სახლის სპიკერს, ედრიენ უოტსონს სთხოვა, მან ჰერშს ელექტრონული ფოსტით ასე უპასუხა: „ეს არის სიცრუე და სრული ფაბრიკაცია“. ანალოგიური განაცხადა ცენტრალური სადაზვერვო სააგენტოს სპიკერმა, ტამი თორპმა: „ეს განცხადება სრული და აბსოლუტური სიცრუეა“. მილსადენების საბოტაჟის შესახებ ბაიდენის გადაწყვეტილება ვაშინგტონში, ეროვნული უსაფრთხოების საზოგადოებაში, ცხრა თვეზე მეტი ხნის საიდუმლო დისკუსიების შემდეგ იქნა მიღებული. ამ დროის უმეტეს ნაწილში პრობლემა იყო არა მისიის შესრულება, არამედ ის, თუ როგორ უნდა მომხდარიყო ეს ყველაფერი ისე, რომ არავის ჰქონოდა მკაფიო წარმოდგენა, თუ ვინ იყო პასუხისმგებელი აღნიშნულ ქმედებაზე.ჰერშის განმარტებით, არსებობდა მნიშვნელოვანი ბიუროკრატიული მიზეზი, რომ ზემოთ ხსენებული ოპერაცია პანამაში მდებარე მყვინთავთა სკოლის კურსდამთავრებულებისთვის მიენდოთ. მყვინთავები იყვნენ მხოლოდ საზღვაო ძალები და არა ამერიკის სპეციალური ოპერაციების სარდლობის წევრები, რომელთა ფარული ოპერაციების შესახებაც უნდა ეცნობოს კონგრესს, ამასთანავე, წინასწარ მიეწოდოს ინფორმაცია სენატისა და წარმომადგენელთა პალატის ხელმძღვანელობას. ბაიდენის ადმინისტრაცია ყველაფერს აკეთებდა, რათა თავიდან აეცილებინა ინფორმაციის გაჟონვა, რადგან ოპერაციის დაგეგმვა 2021 წლის ბოლოსა და 2022 წლის დასაწყისში მიმდინარეობდა. პრეზიდენტი ბაიდენი და მისი საგარეო პოლიტიკის გუნდი, ეროვნული უსაფრთხოების მრჩეველი ჯეიკ სალივანი, სახელმწიფო მდივანი ტონი ბლინკენი და სახელმწიფო მდივნის თანაშემწე პოლიტიკის საკითხებში, ვიქტორია ნულანდი ღიად და თანმიმდევრულად გამოხატავდნენ თავიანთ მტრობას ამ მილსადენების მიმართ, რომლებიც ბალტიის ზღვაში, მხარდამხარ, 750 მილის მანძილზე გადიოდნენ.ჰერშის განმარტებით, „ჩრდილოეთის ნაკადი – 1“ ვაშინგტონისა და ანტირუსული განწყობის მქონე მისი პარტნიორების მიერ დასავლეთის დომინირებისთვის საფრთხედ აღიქმებოდა. ამ პროექტის უკან იდგა ჰოლდინგი Nord Stream AG, რომელიც 2005 წელს, „გაზპრომთან“ პარტნიორობით, შვეიცარიაში დარეგისტრირდა. სწორედ პუტინის მორჩილი ოლიგარქების კომპანია უკანასკნელი აკონტროლებდა ჰოლდინგის აქციების 51%-ს, ხოლო ოთხი ევროპული ენერგეტიკული კომპანია – ერთი საფრანგეთში, ერთი ნიდერლანდებში და ორი გერმანიაში – აქციების დარჩენილ 49%-ს იზიარებდნენ. „გაზპრომის“ მოგება რუსეთის მთავრობასთან ნაწილდებოდა და როგორც ამბობენ, გაზისა და ნავთობის შემოსავალი რამდენიმე წლის განმავლობაში რუსეთის წლიური ბიუჯეტის 45%-ს შეადგენდა.ჟურნალისტის განმარტებით, ამერიკის პოლიტიკური შიშები რეალური იყო: პუტინს ახლა ექნებოდა დამატებითი და საჭირო ძირითადი შემოსავლის წყარო, გერმანიასა და დანარჩენ დასავლეთ ევროპას ექნებოდათ იაფი რუსული ბუნებრივი აირი, ხოლო ევროპის დამოკიდებულება ამერიკაზე შემცირდებოდა. სინამდვილეში, ეს არის ზუსტად ის, რაც მოხდა. ბევრი გერმანელი „ჩრდილოეთის ნაკადი- 1“-ს ყოფილი კანცლერის, ვილი ბრანდტის აღმოსავლეთის პოლიტიკის თეორიის ნაწილად განიხილავდა. აღნიშნული მოსაზრების თანახმად, ეს პროექტი საშუალებას მისცემდა გერმანიას, ომის შემდგომ თვითრეაბილიტაცია განეცადა. იგივე შანსი მიეცემოდათ მეორე მსოფლიო ომის დროს განადგურებული ევროპის სხვა ქვეყნებს, რომლებიც აღნიშნული მიმართულებით ერთ-ერთ მეთოდად იაფ რუსულ გაზს გამოიყენებდნენ.ნორვეგია – იდეალური ადგილი მისიისთვისსეიმურ ჰერშის თქმით, აღმოსავლეთ-დასავლეთის კრიზისის ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, აშშ-ის არმიამ მნიშვნელოვნად გააფართოვა თავისი მასშტაბები ნორვეგიაში, რომლის დასავლეთი საზღვარი 1400 მილის მანძილზე ატლანტის ოკეანის ჩრდილოეთ ნაწილის გასწვრივ გადის და რუსეთს უერთდება. ასობით მილიონი დოლარის ინვესტიციით, პენტაგონმა შექმნა მაღალანაზღაურებადი სამუშაო ადგილები და კონტრაქტები ნორვეგიაში აშშ-ის საზღვაო და საჰაერო ძალების ობიექტების მოდერნიზაციისა და გაფართოებისთვის. აღნიშნული ინიციატივა მოიცავდა სინთეზური დიაფრაგმის რადარს ჩრდილოეთით, რომელსაც რუსეთის სიღრმეში შეეძლო შეღწევა. მან მოქმედება დაიწყო ზუსტად მაშინ, როდესაც აშშ-ის სადაზვერვო სამსახურმა ჩინეთში მდებარე შორი მანძილის მოსასმენ სადგურებზე წვდომა დაკარგა.ჰერშის თქმით, ნორვეგიაში მომუშავე ამერიკელები ფიქრობდნენ, როგორ შეესრულებინათ ბაიდენის ბრძანება და დისტანციურად როგორ აეფეთქებინათ C4 ასაფეთქებელი ნივთიერება. ეს ბევრად უფრო საპასუხისმგებლო ამოცანა იყო, ვიდრე ამას ვაშინგტონი წარმოიდგენდა. ნორვეგიაში მყოფმა გუნდმა არ იცოდა, როდის დააჭერდა პრეზიდენტი ღილაკს – რამდენიმე კვირაში, ექვს თვეში თუ უფრო გვიან?გამომძიებელი ჟურნალისტის თქმით, 2022 წლის 26 სექტემბერს, ნორვეგიის საზღვაო ძალების სადაზვერვო თვითმფრინავმა P8-მ, ერთი შეხედვით, რუტინული ფრენა შეასრულა და ჰიდროაკუსტიკური ბუი ჩამოაგდო. სიგნალი გავრცელდა წყალქვეშ, ჯერ – „ჩრდილოეთის ნაკად – 2“-ზე, შემდეგ კი – „ჩრდილოეთის ნაკად -1“-ზე. რამდენიმე საათის შემდეგ, მძლავრი C4 ასაფეთქებელი ნივთიერება ააფეთქეს და ოთხი მილსადენიდან სამი მწყობრიდან გამოვიდა. რამდენიმე წუთის შემდეგ, დახურულ მილსადენებში დარჩენილი მეთანის გაზის გუბეები წყლის ზედაპირზე ამოვიდა და მთელმა მსოფლიომ გაიგო, რომ რაღაც შეუქცევადი მოხდა.ჰერშის თქმით, მილსადენის აფეთქებისთანავე, ამერიკულმა მედიამ ეს ფაქტი ამოუხსნელ საიდუმლოდ მიიღო. რუსეთი არაერთხელ იქნა მოხსენიებული, როგორც სავარაუდო დამნაშავე, რომელსაც თეთრი სახლიდან გაჟონილი ინფორმაცია დაეხმარა. თუმცა ასეთი თვითსაბოტაჟის აშკარა მოტივი არავის დაუსახელებია და ყველაფერი უბრალო შურისძიების დონეზე დარჩა. რამდენიმე თვის შემდეგ, როდესაც გაირკვა, რომ რუსეთის ხელისუფლებამ ფარულად მოიპოვა მილსადენის შეკეთების ღირებულების გაანგარიშება, New York Times-მა დაწერა, რომ „ეს ართულებდა თეორიებს იმის შესახებ, თუ ვინ იდგა“ თავდასხმის უკან. ჰერშის თქმით, არცერთ მთავარ ამერიკულ გაზეთს არ გამოუკვლევია ბაიდენისა და სახელმწიფო მდივნის მოადგილე ნულანდის მიერ მილსადენების მისამართით გაჟღერებული ადრინდელი მუქარები. ცოტა ხნის წინ, ვიქტორია ნულანდმა მილსადენების თემის დახურვით გამოწვეული კმაყოფილება გამოხატა. იანვრის ბოლოს სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის მოსმენაზე გამოსვლისას მან სენატორ ტედ კრუზს უთხრა: „როგორც თქვენ, მეც ვფიქრობ, ადმინისტრაცია მოხარულია გაიგოს, რომ „ჩრდილოეთის ნაკადი – 2“ ახლა უკვე არის, როგორც თქვენ გიყვართ თქმა, ლითონის ნაჭერი ზღვის ფსკერზე“.როგორც სეიმურ ჰერშს წყარომ უთხრა: „ეს მშვენიერი გადასაფარი ისტორია იყო. ამის უკან იდგა ფარული ოპერაცია, რომელშიც ჩართული იყვნენ აღნიშნული სფეროს სპეციალისტები და აღჭურვილობა, რაც ფარულ სიგნალზე მუშაობდა“.წყარო: imedinews.ge

შავი ზღვის ელექტროგადამცემი ხაზი – ევროინტეგრაცია, ტერიტორიული მთლიანობა და შუა დერეფნის მდგრადობა 21-ე საუკუნის მესამე ათწლეული სხვა გლობალურ მოვლენებთან და ცვლილებებთან ერთად, ენერგეტიკული ასპექტითაც ღირსშესანიშნავია. გლობალურმა კატაკლიზმებმა და ევროპის კონტინენტზე მიმდინარე ომმა განსაკუთრებით გამოაჩინა ენერგეტიკის პოლიტიკური და ეკოლოგიური მნიშვნელობა. მიუხედავად სასიცოცხლო გამოწვევებისა, ევროპა მტკიცედ ადგას მწვანე ენერგეტიკის შეთანხმების პოლიტიკას და კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ ბრძოლის გზას.წიაღისეული საწვავის შემცირება ისედაც წარმოადგენდა ეკოლოგიური პოლიტიკის პრიორიტეტს, რაც არათუ შეიცვალა რუსეთის მიერ ომის გაჩაღების შემდეგ, არამედ ზედ აგრესორის წინააღმდეგ შემოღებული სანქციებიც დაერთო. სანქციები კი ყველაზე მეტად სწორედ ენერგომატარებლებს ეხება, რომლის პოლიტიკურ ბერკეტად გამოყენებას რუსეთი არაერთი წელია მიმართავს. შექმნილმა ვითარებამ გვაჩვენა, რომ ევროპას მწვანე ენერგიის წარმოებასთან ერთად იგივე პროდუქციის იმპორტისთვის საიმედო დერეფნები ჭირდება. ეს ვითარება სრულიად ახალ შესაძლებლობებს უხსნის მთელ რიგ ქვეყნებს, რომელთა შორისაც საქართველოს საკვანძო ადგილი უჭირავს – საქართველოს, რომელიც შუა დერეფნის მნიშვნელოვანი რგოლია.საქართველო თავადაცაა ევროპის მწვანე შეთანხმების ნაწილი. გარდა ამისა ქვეყანა ასოცირების ხელშეკრულებისა და ევროპული პერსპექტივის მოთხოვნათა მიხედვით მთელ რიგ რეფორმებს ახორციელებს, რომელიც კლიმატიც ცვლილებაზეა გათვლილი და ევროპული სტანდარტის დანერგვას გულისხმობს. გარდა ევროპასთან საკანონმდებლო და პოლიტიკის დონეზე ჰარმონიზაციისა, საქართველოს თვითონაც ესაჭიროება ელექტროენერგიის გენერაციის მოცულობების გაზრდა, რაც სწორედ მისი ბუნებრივი რესურსით, ანუ განახლებადი ენერგიით უნდა მიიღწეს.განვითარების ამგვარი გზის შედეგად კი ქვეყანაში იზრდება მოთხოვნა კვალიფიციურ, ტექნოლოგიურ და საინჟინრო კადრებზე, ენერგეტიკისა და გარემოს სპეციალისტებზე. იზრდება მოთხოვნა მაღალანაზღაურებად და მაღალტექნოლოგიურ სპეციალისტებზე. ენერგეტიკის სექტორს უჩნდება შესაძლებლობა გახდეს მდგრადი და თვითკმარი განვითარების მაგალითი და ხორცი შეასხას სრულ საწარმოო ციკლის გენერაციის ობიექტების ადგილობრივ რესურსზე ამუშავებიდან საბოლოო მოხმარების პროდუქტის გამოშვებასა და მიწოდებამდე. ენერგეტიკული თვალსაზრისით მსგავსი წინაპირობის გაჩენა მყისიერ მოთხოვნას აჩენს სათანადო განათლებასა და მაღალანაზღაურებადი კადრების მომზადებაზე.კიდევ ერთი უპირატესობა ენერგეტიკის დარგში კონკურენტუნარიანობაა. ევროპის ბაზრის პოლიტიკა მწვანე ენერგიის პრიორიტეტის შესახებ, ნახშირბადის გადასახადის დაწესება და განახლებადი რესურსის წახალისებისკენ მიმართული ნაბიჯები საქართველოს, როგორც მწვანე და განახლებადი ენერგიის მწარმოებელ ქვეყანას კონკურენტულ პირობებში აქცევს. ქვეყანას შეუძლია მწვანე ენერგიის გამომუშავება, მოხმარება და ექსპორტი. მწვანე ენერგიით დამზადებული პროდუქცია ევროპის ბაზარზე დამატებითი გადასახადის გარეშე ხვდება, რაც მისი ფასის კონკურენტუნარიანობას ზრდის. ყველა წინაპირობა ერთად საქართველოს ენერგეტიკულ ჰაბად გარდაქმნას უქადის, ეს კი ზრდის ქვეყნის ენერგოდამოუკიდებლობასა და უსაფრთხოებას.ენერგეტიკული დამოუკიდებლობა მსოფლიოს ნებისმიერი ქვეყნისთვის საოცნებო მდგომარეობაა, თუმცა სრულად ენერგოდამოუკიდებლობისთვის საჭირო ყველა კრიტერიუმს ვერცერთი ქვეყანა ვერ აკმაყოფილებს. ამის მიუხედავად ქვეყნები მაქსიმალურად ცდილობენ მეტი დამოუკიდებლობის მიღწევას, რისკების დივერსიფიცირებას, ენერგიის სტაბილურ წარმოებას, ვაჭრობას და ტრანსპორტირებას. აღნიშნული მიმართულებებით ძალისხმევას კი მივყავართ ენერგეტიკული უსაფრთხოების კონცეფციამდე.ენერგეტიკული უსაფრთხოება, რომელიც გულისხმობს სხვადასხვა ტიპის ხარისხიანი ენერგიის საიმედო და უწყვეტ მიწოდებას ქვეყნის ყველა მომხმარებლისთვის ხელმისაწვდომ ფასად, ეროვნული უსაფრთხოების და მდგრადი განვითარების ინტერესების დაცვით, მოკლე, საშუალო და გრძელვადიან პერსპექტივაში, მიიღწევა მიწოდების რისკების და გარე დამოკიდებულების შემცირებით, ენერგორესურსების, მიწოდების წყაროების და მარშრუტების დივერსიფიკაციით და ენერგოსისტემის მედეგობის ამაღლებით. ეს პროცესი მჭიდროდ არის დაკავშირებული ენერგოეფექტიანობის გაზრდასთან, ადგილობრივი წიაღისეული და განახლებადი ენერგიის წყაროების განვითარებასთან, სტრატეგიული რეზერვების, ენერგოსისტემის მოქნილობისა და ენერგობაზრების განვითარებასთან.წიაღისეული სათბობის მარაგების სიმწირის პირობებში, განახლებადი ენერგიის წყაროები საქართველოს ენერგეტიკული უსაფრთხოების ამაღლების მთავარი საშუალებაა. საქართველოს განახლებადი ენერგიის წყაროები წარმოადგენს სახელმწიფოებრივი და რეგიონული მნიშვნელობის ენერგეტიკულ პოტენციალს, რომელიც ენერგეტიკული უსაფრთხოების, განვითარების, თანამშრომლობის და კლიმატის ცვლილების შერბილებისთვის მნიშვნელოვანი რესურსია. ქვეყნის მდგრადი ენერგომომარაგება მოითხოვს ქვეყანაში განახლებადი ენერგეტიკული რესურსების კომპლექსურ და ეფექტიან ათვისებას.2021 წელს, საქართველოში ელექტროენერგიის გამომუშავებამ 12,645 მგვტ.სთ შეადგინა, რომლის 81 პროცენტიც განახლებადი ენერგიის წილი იყო. მთლიანობაში კი საქართველოს ჰიდროენერგეტიკული რესურსის ტექნიკური პოტენციალი შეფასებულია როგორც 32 ტვტსთ/წელიწადში.ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რომ დღეისათვის განვითარებული ქვეყნების ენერგეტიკული პოლიტიკა კლიმატის ცვლილების კონტექსტში განიხილება. ევროპის მწვანე შეთანხმება (EU Green Deal) ევროკავშირის ახალი ინიციატივაა, რომლის მიზანია 2050 წელს ევროპა გახდეს პირველი ნახშირბადნეიტრალური კონტინენტი. შუალედურ სამიზნე მაჩვენებლად დასახულია სათბური აირების გაფრქვევების შემცირება 55%-ით 1990 წელთან შედარებით 2030 წლისთვის. ხოლო 2050 წლამდე უნდა მიიღწეს სრული ნახშირბად ნეიტრალურობა, ანუ სათბურის გაზების ნეტო გაფრქვევების მაჩვენებელი ნულის ტოლი უნდა იყოს. 2022 წელს დამტკიცებული გეგმის მიხედვით 2030 წლისთვის ევროკავშირში მოხმარებული მთლიანი ენერგიის 45% უნდა მოდიოდეს განახლებადი ენერგიის წყაროებიდან.ეს ნიშნავს, რომ ევროპაში უახლოეს მომავალში უფრო და უფრო გაიზრდება მოთხოვნა მწვანე ენერგიაზე, ადგილზე წარმოებასა და იმპორტზე. შავი ზღვის ფსკერზე გაჭიმული ელექტროენერგიის გადამცემი კაბელის ჩადება კი საქართველოს სრულიად ახალ შესაძლებლობებს უხსნის.შავი ზღვის ელექტროგადამცემი კაბელი, მწვანე ენერგიის წარმოების შესაძლებლობები, კიოტოს პროტოკოლით გათვალისწინებული კვოტების გამომუშავება და ქვეყნის ბუნებრივი პოტენციალი ინვესტორთათვის უაღრესად მიმზიდველ ფაქტორებს წარმოადგენს. საქართველო ენერგეტიკული დერეფნის ფუნქციას სერიოზულად განამტკიცებს და წიაღისეული საწვავის ტრანზიტორი ქვეყნიდან დამატებით ელექტროენერგიის მწარმოებელ და გადამცემ ქვეყნადაც გადაიქცევა. ყველა ეს ფაქტორი განამტკიცებს ქვეყნის ენერგეტიკულ უსაფრთხოებას და მის დამოუკიდებლობას.2022 წლის ბოლოს, საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა წლიური ანგარიშის საჯარო წარდგენისას განაცხადა, რომ კონფლიქტის დარეგულირებისთანავე საქართველო მზადაა აფხაზეთში 10 მილიარდი ლარი ჩადოს. სადღეისოდ აფხაზეთის თვითგამოცხადებული რესპუბლიკის ბიუჯეტი დაახლოებით 200 მილიონ დოლარს ითვლის. სამშვიდობო გეგმისა და ორმხრივი შეთანხმების რეალიზება მთელ რიგ აუცილებელ ნაბიჯებს საჭიროებს, რომლისთვისაც ქვეყანამ მზადება უკვე უნდა დაიწყოს. საქართველოს მხრიდან დაწყებული შერიგებისა და თანხმობის პოლიტიკა თავის ნაყოფს აუცილებლად გამოიღებს, დაახლოების განზრახვა კი პრაქტიკული ნაბიჯების წარმოჩენასაც გულისხმობს.საქართველოს ჰიდროელექტროენერგეტიკის გულს ენგურჰესი წარმოადგენს. ეს ელექტროსადგური ქვეყნის ელექტროსისტემის სტაბილურობასა და ჰიდროგამომუშავების 25 პროცენტს უზრუნველყოფს. გარდა მისი ენერგეტიკული მნიშვნელობისა, ობიექტი დღეს წარმოადგენს სოხუმისა და თბილისის ერთადერთ ოფიციალურ სამუშაო ფორმატს. ენგურჰესის ჯვრის წყალსაცავი მდებარეობს სამეგრელოსა და ზემო სვანეთის საზღვარზე, ხოლო ჰესის სამანქანო განყოფილება კი აფხაზეთის მიწისქვეშა ტერიტორიაზე. ჰესში გამომუშავებული ელექტროენერგია წინასწარ შეთანხმებული კვოტების თანახმად ნაწილდება აფხაზეთსა და დანარჩენ საქართველოს შორის. სადგურის ოპერირებას აფხაზეთის ტერიტორიაზე ქართული სახელმწიფო კომპანია “ენგურჰესი” უზრუნველყოფს.საქართველოში განახლებადი ენერგიის განვითარება ბუნებრივად წარმოადგენს აფხაზეთისთვის ნიმუშს, თუ როგორ შეიძლება ქვეყანამ გამოიყენოს ბუნებრივი რესურსი, მოიზიდოს ინვესტიციები, შექმნას ათასობით სამუშაო ადგილი, მაღალანაზღაურებადი ტექნოლოგიური სამსახურები, უზრუნველყოს ეკონომიკის განვითარება და სხვა სექტორებისთვის აუცილებელი ენერგორესურსი საკუთარი გენერაციით მიიღოს. რაც მთავარია, საქართველოს უჩნდება შესაძლებლობა გამომუშავებული რესურსი პირდაპირი გზით გაიტანოს ევროპაში. შავი ზღვის ელექტროგადამცემი ხაზი რამდენიმე წელიწადში დასახულ გეგმას რეალურად აქცევს.2023 წელს სოხუმის დაცემიდან 30 წელი შესრულდება. უკრაინაში რუსეთის სამხედრო ინტერვენციამ ეს უკანასკნელი ცივილიზებული სამყაროდან მოკვეთილ სახელმწიფოდ აქცია. აფხაზური მხარე ხედავს, რომ საქართველოს დღევანდელი პოლიტიკა განვითარებაზე, კეთილდღეობასა და ევროინტეგრაციაზეა ორიენტირებული, მშვიდობის შენარჩუნების პოლიტიკა ურთიერთობის აღდგენის ახალ შესაძლებლობებს აჩენს, ამავე დროს კი, საქართველოს ენერგეტიკული და ეკონომიკური განვითარება იმ კვაზი-სახელმწიფოს იმ მდგომარეობის გაუარესებასაც უქადის, რომელშიც დღეს იმყოფება.ქვეყნის ენერგეტიკაში ახალი ინვესტიციები, ეკონომიკური აღმავლობა, დაანონსებული ასობით მეგავატის დადგმული სიმძლავრის გაჩენა, ევროპასთან ელექტროკაბელით პირდაპირი ტრანზიტი და ვაჭრობა, ენგურჰესზე დამოკიდებულებას და საქართველოსთვის მის სასიცოცხლო მნიშვნელობას ამცირებს. სხვადასხვა პროექტების განვითარებით საქართველო ალტერნატიულ ენერგიას მიიღებს, აფხაზეთი კი რჩება ენგურჰესიდან ყოველწლიურად სულ უფრო მცირე და მცირე რაოდენობით მიღებული დენის ამარა.ამგვარად, რუსული აგრესიისა და საქართველოს ევროპაში განუხრელი ინტეგრაციის ფონზე ტერიტორიული მთლიანობის და კონფლიქტის მშვიდობიანი მოგვარების პერსპექტივა შესაძლოა მყიფედ, მაგრამ მაინც გამოიკვეთოს. საქართველოს ევროპის ნაწილად ქცევა იმ პოლიტიკის, ღირებულებების, რეგულაციებისა და სტანდარტების მიღებას გულისხმობს, რომლის საფუძველზეც ევროპის კონტინენტზე არაერთი ეთნოკონფლიქტი ჩაქრა და მინავლდა. ერთიანი ევროპული ქოლგის ქვეშ მოქცეული აფხაზური საზოგადოება, რომელიც დამოუკიდებლობას ესწრაფვის, სასურველ მდგომარეობას უმალ ერთიანი საქართველოს ფარგლებში მიიღებს, ვიდრე რუსული გავლენის სივრცეში ყოფნით.წყარო: interpressnews.ge
მწვანე ენერგიასა და ენერგოეფექტურ ტექნოლოგიებში სასტუმროებისთვის საგრანტო კონკურსი გამოცხადდა
“ენერგო-პრო ჯორჯიას” ბრიგადები სტიქიის გამო დაზიანებული ქსელის აღდგენაზე მუშაობენ
აჭარისწყალი ჯორჯია: შუახევი ჰესის ოპერირება უსაფრთხოა
CFD აუქციონში გამარჯვებულ სადგურებთან 165 მგვტ-ის პროექტებზე ხელშეკრულებები გაფორმდება
კასპიის ბიზნეს ფორუმზე ენერგეტიკული რესურსების ტრანზიტის საკითხები განიხილეს