ნამახვანჰესის პროექტის ჩავარდნა, ისევე როგორც, 2006 წლის ენერგობლოკადა რუსეთის მხრიდან - კრიტიკულ ინფრასტრუქტურაზე თავდასხმად დასახელდა.
PMC კვლევითმა ცენტრმა კვლევის ანგარიში - „კრიტიკული ინფრასტრუქტურისა უსაფრთხოებისა და მედეგობის პოლიტიკის განვითარება საქართველოში“ წარადგინა. ანგარიშში ხაზგასმულია ის პრობლემური საკითხები, რაც ქვეყანაში კრიტიკულ ინფრასტრუქტურას უკავშირდება.
კვლევის ავტორებს მაგალითებად მოჰყავთ ის კონკრეტული შემთხვევები, როდესაც ქვეყნისთვის უმნიშვნელოვანეს ობიექტებს გასულ წლებში საფრთხე შეექმნა და რის შედეგადაც, გამოიკვეთა, რომ ქვეყნის კრიტიკული ინფრასტრუქტურა სათანადოდ არ იყო დაცული. ასეთ შემთხვევებს შორის მოხვდა ისეთი საკითხები, როგორიცაა 2006 წლის ენერგობლოკადა რუსეთის მხრიდან, 2008 წელს სამხედრო მოქმედებების დროს კრიტიკულ ინფრასტრუქტურასა და სატრანსპორტო სფეროზე თავდასხმა და ტელეკომუნიკაციების პარალიზება - საინფორმაციო ვაკუუმის შექმნის მიზნით.
ასევე, კვლევის ავტორები ხაზს უსვამენ უახლოეს წარსულში სამთავრობო ვებ გვერდებზე, ტელეკომპანიებზე, თუ ჯანდაცვის სისტემაზე (ლუგარის ცენტრი) განხორციელებულ კიბერთავდასხმებს და ნამახვანჰესის საკითხს - როგორც პრეზენტაციაზე აღინიშნა, პრორუსულმა აქტივიზმმა ამ საკითხზე თავისი ნარატივი ფართოდ გაავრცელა, რამაც გამოიწვია პროექტის გაჩერება ქვეყნის ენერგოუსაფრთხოების წინააღმდეგ და ამასთან, ამან გავლენა მოახდინა ეკონომიკურ ზრდაზეც.
კვლევაში აღნიშნულია, რომ რუსეთში ჰიბრიდული სტრატეგიების გამოყენება ბოლო წლებში საგრძნობლად გაიზარდა. საინფორმაციო ოპერაციები, ეკონომიკურ და პოლიტიკურ გავლენებთან ერთად, წარმოადგენს რუსეთის ჰიბრიდული ომის ინსტრუმენტთა ნაკრების ძირითად კომპონენტებს, რომლებიც გამოიყენება რუსეთის ეროვნული ინტერესების წინსვლისთვის.
„ხაზგასასმელია ნამახვანის ჰესის შემთხვევა, როგორც მაგალითი იმისა, თუ როგორ ცდილობს რუსეთი საქართველოში გადამწყვეტი ენერგეტიკული ინფრასტრუქტურული პროექტის შეფერხებას პროპაგანდისა და იძულებითი ეკონომიკური ტაქტიკის გზით.
რაც მთავარია, ნამახვანის პროექტმა გამოავლინა მრავალი სისტემური ხარვეზი საქართველოს სახელმწიფო პოლიტიკაში ჰიდრორესურსების მართვის საკითხებში, ისევე, როგორც სამართლებრივი ხარვეზები და დაუსაბუთებელი, ბუნდოვანი დათმობები, რამაც გამოიწვია მნიშვნელოვანი წინააღმდეგობა ადგილობრივი თემების, გარემოს დაცვის აქტივისტებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების მხრიდან. გარემოსდაცვითმა ჯგუფებმა ჩაატარეს საფუძვლიანი ანალიზი, სადაც აღნიშნეს, რომ პროექტის დაგეგმვისა და განხორციელების განმავლობაში უგულებელყოფილი იყო გარემოსდაცვითი მოსაზრებები, ასევე ხაზგასმულია დაზარალებული თემებისა და მოქალაქეების კონსტიტუციური და საკუთრების უფლებების დარღვევა. გარდა ამისა, უსაფრთხო საცხოვრებელი გარემოს უფლებების დარღვევის გამოვლენამ გამოიწვია ფართო პროტესტი მთელ საქართველოში. ამ საკითხებთან ერთად, საქართველოს მთავრობის ხარვეზებმა ადგილობრივ მოსახლეობასთან სტრატეგიულ კომუნიკაციაში კიდევ უფრო გაამძაფრა დაძაბულობა“ - ნათქვამია კვლევაში.
ამასთან ანგარშში აღნიშნულია, რომ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, პრორუსულმა პოლიტიკურმა აქტივისტებმა და მარიონეტებმა შეძლეს მმართველობის ამ ხარვეზების ეფექტურად გამოყენება მათ სასარგებლოდ.
„არაკეთილმოსურნე მსახიობებმა გამოიყენეს ეს სცენარი, რათა გაეზარდათ საზოგადოებრივი უნდობლობა ეროვნული ხელისუფლების მიმართ, ჩაენერგათ შიში ქართული მიწის გაყიდვის შესახებ და ანტითურქული განწყობები გაეღვივებინათ (რადგან ინვესტორი, შპს ENKA Renewables, თურქული ინდუსტრიული კონგლომერატი იყო).
პროექტის ოპონენტებსა და საქართველოს მთავრობას შორის „ენერგეტიკული გაერთიანების სამდივნოს“ შუამავლობით ხანგრძლივი და რთული მოლაპარაკებების შემდეგ, შპს ENKA Renewables-სა და საქართველოს მთავრობას შორის დასავლეთ საქართველოში ნამახვანის ჰესის მშენებლობასა და ექსპლუატაციაზე შეთანხმება შეწყდა. პროექტის ღირებულება 800 მილიონი აშშ დოლარი იყო.
ნამახვანი ჰესის პროექტის გაუქმება არა მხოლოდ პირდაპირ აისახება საქართველოს ენერგეტიკულ დამოუკიდებლობასა და უსაფრთხოებაზე, არამედ აქვს მნიშვნელოვანი ეკონომიკური შედეგები. ის ლახავს საქართველოს, როგორც საიმედო პარტნიორის რეპუტაციას და ძირს უთხრის ქვეყნის საინვესტიციო კლიმატს, აფერხებს ძალიან საჭირო პირდაპირ უცხოურ ინვესტიციებს, რაც აუცილებელია ქვეყნის ეკონომიკური წინსვლისთვის“ - წერია PMC კვლევითი ცენტრის ანგარიშში.
კვლევის პრეზენტაცია კრიტიკული ინფრასტრუქტურის უსაფრთხოების მკვლევარმა ალესანდრო ლაზარიმ და PMCG-ის კიბერუსაფრთხოების პოლიტიკის მკვლევარმა ნანა ტაბაღუამ წარადგინეს.
